Bộ ba Thánh Hiền Thư có ba ấn phẩm : Lý Tài - Cầu Học - Tu Thân. Nhan đề của ba ấn phẩm đã lần lượt nói lên những lĩnh vực quan trọng nhất trong đời sống con người. Nội dung và các chương mục nói về những chủ đề nhất định.
Với Lý Tài, đó là những tư tưởng đặt trọng tâm về câu chuyện quản lý, đối xử với những thiết chế nền tảng trong xã hội, đi từ cấp độ cơ bản nhất cho đến cái quy mô lớn hơn. Cấp độ cơ bản nhất ở đây chính là gia đình, dòng tộc và các thành viên của nó, gắn liền với danh từ Tề gia cho đến những vấn đề trọng đại hơn, vượt ra khỏi quy mô gia đình, liên quan đến toàn bộ xã hội, tức là tất cả các con người trong xã hội, gắn liền với vai trò của người cầm quyền, nói tóm gọn bằng từ Trị Quốc.
Với Cầu Học, đó là những tư tưởng đặt trọng tâm vào câu chuyện đối đãi với những con người và sự việc trong xã hội như thế nào, đặt ra những nguyên tắc làm châm ngôn, điểm xuất phát, vận dụng chúng vào thực tế xã hội, gọi là Xử Thế. Cầu Học còn có một nội dung, như nhan đề đã cho thấy phần nào, cũng chính là Cầu học, hàm ý những con người trong xã hội phải hết sức đề cao, quan tâm đến việc giáo dục bản thân mình, học hỏi các nguyên tắc trong xã hội, và các kỹ năng trong cuộc sống, đồng thời đánh giá cao vai trò của người thầy, những con người làm sự nghiệp giáo dục.
Với Tu Thân, nội dung quan trọng của nó chính là cái bên trong của con người, liên quan đến việc tu dưỡng đạo đức, và xác lập tâm thế bên trong của con người khi tiến hành đối đãi với những người và những sự việc trong xã hội.
Dưới đây là tóm tắt và đánh giá từng cuốn trong bộ sách Thánh Hiền Thư (bộ 3 cuốn: Lý Tài, Cầu Học, Tu Thân) của nhiều tác giả, được dịch bởi Mặc Am. Bộ sách này mang đậm tư tưởng triết học phương Đông, đặc biệt là từ Nho gia, Đạo gia và các trường phái cổ điển khác, hướng đến việc hoàn thiện con người trong các khía cạnh quản lý, học tập và tu dưỡng.
Lý Tài tập trung vào nghệ thuật quản lý và đối xử với các thiết chế nền tảng trong xã hội. Nội dung xoay quanh việc tổ chức và điều hành từ cấp độ nhỏ nhất – gia đình (Tề gia) – đến cấp độ lớn hơn – quốc gia (Trị quốc). Cuốn sách trình bày các nguyên tắc kinh điển, chủ yếu dựa trên tư tưởng Nho gia, nhấn mạnh đạo đức, lễ nghĩa, và đặc biệt là đạo hiếu như những giá trị cốt lõi để xây dựng một xã hội hài hòa, ổn định. Đây là hành trang cho những ai muốn hiểu cách quản lý hiệu quả từ cá nhân đến cộng đồng.
Lý Tài là một cuốn sách thực tiễn, phù hợp với những người quan tâm đến quản trị và lãnh đạo. Điểm mạnh nằm ở việc hệ thống hóa các tư tưởng cổ điển thành những bài học dễ áp dụng, từ cách điều hành gia đình đến quản lý xã hội rộng lớn. Bản dịch của Mặc Am giữ được sự trang trọng và rõ ràng, giúp người đọc hiện đại tiếp cận dễ dàng hơn. Tuy nhiên, một số đoạn có thể hơi khô khan với độc giả không quen với văn phong triết học cổ, và tính ứng dụng thực tế đôi khi bị giới hạn bởi bối cảnh lịch sử xa xưa.
Điểm: 8/10 – Hữu ích cho người yêu thích triết lý quản trị, nhưng cần kiên nhẫn để thấu hiểu.
Cầu Học đề cao việc học hỏi và xử thế trong xã hội. Cuốn sách chia thành hai trọng tâm chính: (1) Xử thế – cách đối nhân xử thế dựa trên các nguyên tắc làm châm ngôn sống, giúp con người ứng xử hài hòa với người khác và sự việc; (2) Cầu học – nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục, khuyến khích mỗi cá nhân không ngừng trau dồi kiến thức, kỹ năng, và đề cao vai trò của người thầy trong sự nghiệp truyền đạt tri thức. Nội dung phong phú, kết hợp tư tưởng Nho gia và Đạo gia, đặc biệt là những lời dạy của Lão Tử và Trang Tử về sự thuận tự nhiên.
Cầu Học là cuốn sách đầy cảm hứng, không chỉ dành cho người học mà còn cho bất kỳ ai muốn hoàn thiện bản thân trong giao tiếp và tri thức. Sự kết hợp giữa xử thế và giáo dục tạo nên một góc nhìn toàn diện về việc làm người. Bản dịch của Mặc Am rất mượt mà, giữ được sự sâu sắc và tinh tế của nguyên tác. Điểm trừ nhỏ là một số ý tưởng có thể hơi lý thuyết, thiếu ví dụ cụ thể để minh họa cho người đọc hiện đại. Dù vậy, đây là một tác phẩm đáng đọc để tìm kiếm sự cân bằng trong cuộc sống.
Điểm: 8.5/10 – Sâu sắc, truyền cảm hứng, phù hợp với người yêu thích học hỏi và phát triển bản thân.
Tu Thân tập trung vào việc tu dưỡng đạo đức và xây dựng tâm thế bên trong của con người. Cuốn sách nhấn mạnh sự điềm đạm, hư vô, và vô vi – những giá trị cốt lõi của Đạo gia – như cảnh giới cao nhất của việc rèn luyện nhân cách. Qua tư tưởng của Lão Tử và Trang Tử, Tu Thân hướng người đọc đến việc sống thuận theo tự nhiên, buông bỏ gánh nặng, và tìm kiếm sự an nhàn trong tâm hồn. Đây là hành trình nội tại để mỗi người tự hoàn thiện mình khi đối diện với thế giới bên ngoài.
Tu Thân là cuốn sách sâu sắc nhất trong bộ ba, mang đến một góc nhìn tĩnh lặng và thanh thoát về cuộc sống. Điểm mạnh là cách nó khơi gợi người đọc nhìn nhận lại bản thân, khuyến khích sự tự chăm sóc và buông bỏ áp lực – điều rất cần thiết trong xã hội hiện đại. Bản dịch của Mặc Am thể hiện sự tinh tế, giữ được chất thơ và chiều sâu triết học của nguyên tác. Tuy nhiên, với những ai không quen với tư tưởng Đạo gia, cuốn sách có thể hơi trừu tượng và khó nắm bắt.
Điểm: 9/10 – Một tác phẩm tuyệt vời cho những ai tìm kiếm sự bình an nội tâm và muốn sống ý nghĩa hơn.
Bộ ba Thánh Hiền Thư (Lý Tài, Cầu Học, Tu Thân) là một hành trình trọn vẹn từ quản lý xã hội, học hỏi xử thế, đến tu dưỡng bản thân. Mỗi cuốn sách đều có giá trị riêng, bổ trợ lẫn nhau để tạo nên một bức tranh toàn diện về con người trong triết học phương Đông. Bản dịch của Mặc Am được đánh giá cao vì giữ được tinh thần nguyên tác, đồng thời làm cho các tư tưởng cổ xưa trở nên gần gũi hơn với độc giả ngày nay. Đây là bộ sách đáng đọc cho những ai yêu thích triết học, văn hóa truyền thống, hoặc đơn giản là muốn tìm kiếm sự cân bằng trong cuộc sống.
Đánh giá chung: 8.5/10 – Một bộ sách sâu sắc, ý nghĩa, dù đôi lúc đòi hỏi sự kiên nhẫn và tư duy để thấu hiểu trọn vẹn.
