Lửa theo nghĩa đen, bởi chỉ với cuốn sách này đã có tới 5 ngôi nhà bị cháy, trong đó có hai ngôi nhà cháy tan tành không còn dấu vết gì. Và từ trong những đám cháy ấy, biết bao nhiêu những bí mật về số phận con người đã được phơi bày.
Câu chuyện được kể bởi Sam, bắt đầu từ việc anh “lỡ tay” đốt dinh thự của văn hào Emily Dickinson đã khiến anh phải đi tù 10 năm. Một câu chuyện hoàn toàn rủi ro, và không may, đã kéo theo đầy rẫy những không may tréo ngoe trong suốt cuộc đời anh.
Sau 10 năm đi ở tù, Sam quyết tâm làm lại cuộc đời bằng cách đi học đại học (thực ra đây là ý định của cha mẹ anh): “Vì xét cho cùng, đi học đại học để làm gì nếu không phải để xóa sạch khỏi não bạn những gì bạn không muốn nhớ và lấp đầy nó những điều mới mẻ trước khi những thứ cũ kĩ không ai muốn kia tìm đường quay về”
Sam tốt nghiệp, có công việc ổn định, lập gia đình và có hai đứa con xinh xắn. Anh có vẻ đã hòa thuận với cuộc sống, và cuộc sống cũng không đối đãi anh quá tệ.
Thế những câu chuyện không êm xuôi như thế, quá khứ đã mất mười năm để ngủ yên, và chỉ mất một vài giây để ào ạt trở về, biến tất cả những gì của hiện tại trở thành một lâu đài cát, sụp đổ trước sóng biển.
Và đây mới là lúc mọi chuyện chính thức bắt đầu, đầy những truy vấn, những bí ẩn, khi bi kịch nối tiếp bi kịch, sự đau buồn nối tiếp đau buồn. Nhưng cách Brock Clarke viết thật khiến độc giả lịm đi.
Sự cân bằng tuyệt vời giữa sự hài hước và cái bi kịch như một người đi dây đại tài làm sao để không nghiêng về bên nào và đi một mạch đến tận trang cuối cùng mà không ngã. Thật kỳ lạ, ông viết về nỗi đau và những bi kịch một cách tỉnh rụi như không, cứ thờ ơ và châm biếm, và đầy những trắc trở, đầy những trường đoạn khiến độc giả cười lăn lộn, rồi lại ngồi lặng hẳn đi. Đọc văn chương có lẽ người đọc sợ nhất phải chứng kiến những nỗi đau đớn mà được kể một cách bình thản, thờ ơ đến vậy.
Brock Clarke viết về những cuốn sách trong mối liên hệ mật thiết với những người đọc sách.
Những người viết thư nhờ Sam đốt dinh thự của các nhà văn đều là những người đọc sách, say mê trong thế giới với sách. Không gian của họ, từ Peter Le Clair, Wesley Mincher, họ đều không có gì ngoài sách vở.
Hành trình men theo dấu vết của những vụ đốt nhà, và những lá thư, Sam đã tiến hành một cuộc “giải phẫu” những kẻ đọc sách, truy vấn số phận, nỗi đau đớn, sự cô độc và tuyệt vọng của họ.
Sách là gì, tại sao lại khiến con người ta trở nên như vậy?
Chỉ cần những dòng chữ này thôi, người đọc sách hẳn sẽ tìm được sự đồng cảm khôn cùng, mà không cần bất kể những từ ngữ diễn giải dài dòng:
“Có được một cuốn sách để cầm trong tay thì chắc trông mẹ tôi không cô đơn đến vậy. Và có lẽ đây lại là một lý do nữa giải thích tại sao người ta đọc sách: không phải để cảm thấy bớt cô đơn, mà là để mọi người khi nhìn vào sẽ nghĩ rằng họ trông có vẻ không mấy cô đơn nên sẽ không thương hại và để mặc cho họ được yên”.
Và giữa cuộc truy vấn ấy, Sam cũng dần khám phá ra những bí mật mà cha mẹ anh đã giấu kín suốt 30 năm qua. Trong mối quan hệ đầy mâu thuẫn, và bi kịch của ba con người kia, Sam đã nhận ra rằng, cha mẹ anh luôn có những góc tối mà anh, cho đến tận lần quay về thứ hai mới có thể dần chạm vào, nhưng anh không thể cứu vãn được cuộc đời của bất kì ai, cha, mẹ hay người tình của cha... Anh đứng lại giữa đám cháy rực đang thiêu rụi căn nhà của cha mẹ anh, và lần đầu tiên trong đời anh không nói đến hai từ “lỡ tay”.
Khám phá ra những bí ẩn gia đình, cũng là lần đầu tiên, từng bước từng bước một nhận ra rằng, người ta luôn yêu thương vốn không như ta vẫn thường nghĩ.
Nhà văn Brock Clarke.
Câu chuyện của Sam khiến ta nhớ đến những cuộc tìm kiếm bí ẩn gia đình như trong Khởi sinh của cô độc của Paul Auster, hay Đại lộ ngôi sao của Patrick Modiano, Khi tôi nằm chết của William Faulkner.
Sam Pulsifel là một kẻ vô tiền khoáng hậu, luôn kiếm tìm và hấp thụ tất cả các loại nghịch cảnh. Chắc chắn anh ta là kẻ phá hoại không vũ khí bất tử nhất mà bạn từng gặp, kẻ luôn vì “lỡ tay” mà làm khiến cuộc đời mình be bét. Kết thúc cuốn sách, anh chấp nhận tất cả mọi tội lỗi của mình, và cho đến lúc ấy, Brock Clarke vẫn giữa cái lối viết tỉnh rụi như thế, cái lối viết bóp lấy trái tim độc giả.
Cẩm nang đốt nhà các văn hào New England là cuốn sách sẽ khiến bạn trải qua nhiều cảm giác trái ngược nhau của việc đọc sách. Đặc biệt, những kẻ mọt sách sẽ càng thấm thía với cái “sự nghiệp” sách vở của mình, và dù gì, đọc sách cũng thực kỳ lạ, như chính lời nhà văn Orhan Pamuk đã từng nói “Tôi đọc sách và cuộc đời tôi thay đổi”. Tác phẩm cũng là một lời tri ân gửi đến văn chương, và những cuốn sách trong đời sống này.
Tác giả Brock Clarke sinh ra và lớn lên ở Massachusetts, hiện đang dạy viết văn tại trường Đại học Bowdoin.
Phong Linh - Zing.vn
