Trong một ngôi nhà hoang tàn, đổ nát dưới chân núi Kanchenjunga thuộc dãy Himalaya, một ông toà chua chát đang muốn yên ổn sống nốt quãng đời hưu trí thì cô cháu ngoại mồ côi, Sai, tìm về trước ngưỡng cửa. Người đầu bếp của ông toà canh gác cô gái điên cuồng, vì ông thường nghĩ tới con trai mình, Biju, chàng thanh niên tha hương đang phải nhảy từ quán ăn gai góc này đến quán ăn gai góc khác ở New York.
Cuốn tiểu thuyết tuyệt vời của Kiran Desai, khi ra đời được hoan nghênh nhiệt liệt, là câu chuyện về niềm hân hoan và nỗi thất vọng. Các nhân vật của cô phải đối mặt với biết bao lựa chọn minh chứng hùng hồn cho những hậu quả của chủ nghĩa thực dân khi nó va chạm với thế giớ hiện đại.
Kiran Desai đã khái quát một bức tranh toàn cảnh với những sắc màu mang tính quốc tế và thời đại: toàn cầu hóa, đa văn hóa, bất bình đẳng về kinh tế, xung đột sắc tộc - tôn giáo và chủ nghĩa khủng bố... Ấn Độ hiện lên dưới ngòi bút Desai như một cơ thể với những vết thương lịch sử mà toàn cầu hóa không thể hàn gắn, trái lại càng khoét sâu thêm những thương tích mới.
***
Kiran Desai người Ấn Độ, sinh năm 1971, thường trú tại Mỹ, là con gái nữ văn sĩ Ấn Độ nổi tiếng Anita Desai. Kiran Desai ra đời ở New Delhi, Ấn Độ, sống ở đó đến mười bốn tuổi, cùng mẹ sang Anh một năm, cuối cùng chuyển đến Mỹ. Cô nghiên cứu việc sáng tác văn chương ở Bennington College, Hollins University và Columbia University.
Tiểu thuyết đầu tay của cô, Hulabaloo in the Guava Orchard, xuất bản năm 1998, được đánh giá cao từ các nhà văn nổi tiếng như Salman Rushdie.
Tiểu thuyết thứ hai, Di sản của mất mát, được cho là có dáng dấp một tự truyện, đã đem lại cho Kiran Desai nhiều danh giá: đề cử giải Orange, chung khảo giải Kiriyama, mười tiểu thuyết hay nhất do tạp chí Observer chọn, giải thưởng tiểu thuyết của Hiệp hội Các nhà phê bình Mỹ..., và đặc biệt, giải Man Booker 2006. Kiran Desai trở thành tác giả nữ trẻ nhất trong lịch sử giải này.
***
Tụng ca Tĩnh lặng
Từng dòng chữ ánh sáng rạch nát màn đêm, huy hoàng hơn cả sao băng.
Thành phố tôi không tài nào thấu hiểu lừng lững xâm lấn đồng quê. Biết rõ sống chết đời mình, tôi mong nhìn thấu lòng người tham vọng. Ngày đói khát, như thòng lọng bay rít gió.
Đêm ngơi cuồng nộ, náu mình trong sắt thép, rình rập tấn công.
Họ nói về tình người.
Tình người với tôi nằm trong cảm xúc chúng ta là tiếng nổi của cùng một nỗi lầm than.
Họ nhắc chuyện quê hương.
Quê hương với tôi là điệu đàn guitar, là đôi bức chân dung, là thanh gươm xưa cũ, là chiều buông rặng liễu hiện bóng ai nguyện cầu.
Thời gian đang sống đời tôi.
Âm thầm hơn chiếc bóng, tôi đi giữa biển người chất ngất lòng tham. Những nhân vật quan trọng, phi thường, ưu tú của ngày mai.
Tôi là ai mà cũng chẳng là ai.
Tôi đi trong chậm rãi, như một người đến tự rất xa, xa đến nỗi chẳng mong ngày tới đích.
Jorge Luis Borges
Mời các bạn đón đọc
Di Sản của Mất Mát của tác giả
Kiran Desai.
