Vì sao ta đọc? “Sách là trái tim chỉ đập trong lồng ngực của kẻ khác,” Rebecca Solnit đã chia sẻ những suy nghĩ của mình về nguyên nhân ta đọc và viết. Đối với Kafka, sách là “chiếc rìu đập tan biển băng trong lòng”, còn với James Baldwin, đọc sách là cách để ta thay đổi số phận. “Đọc là hoạt động của một tâm trí trong trạng thái báo động, đang đòi hỏi, và dưới một điều kiện lí tưởng mang đến cảm giác thăng hoa,”. Năm 1951, trong dòng suy nghĩ của mình về tương lai của việc đọc, E.B.White đã viết “Sách là minh chứng cho khả năng của con người tạo ra những điều kì diệu,” Carl Sagan trong seri phim truyền hình ăn khách Cosmos (tạm dịch: Vũ Trụ) của mình đã tỏ rõ sự ngưỡng mộ đối với “ những con chữ ngoằn ngèo đầy hài hước” có sức mạnh kì lạ đưa chúng ta xuyên thời gian và không gian để thâm nhập vào tâm trí của kẻ khác.
Gần nửa thiên niên kỷ trước, một triết gia khác về Vũ trụ – Galileo Galiei (15/2/1564 – 8/1/1642), người được coi là nhà khoa học và người khai sáng vũ trụ vĩ đại nhất trong lịch sự nhân loại – đã đưa ra một quan điểm tương đồng đến kinh ngạc, theo đó sức hút vĩnh cửu của việc đọc nằm ở chỗ chỉ qua nó ta mới đạt được khả năng siêu phàm: dịch chuyển xuyên thời gian, thần giao cách cảm.
Trong tác phẩm Dialogue Concerning the Two Chief World Systems: Ptolemaic and Copernican (tạm dịch: Đối thoại về hai hệ thống thế giới chính: Lý thuyết của Ptolemy và Copernicus) – ông đã viết:
Việc đọc một kiệt tác văn thơ, đối với bất kì ai nghiên cứu một cách kĩ lưỡng sự sáng tạo con chữ và những ý tứ từ nó, đều đem đến trong họ một cảm giác ngưỡng mộ lớn lao.
Nhưng trên tất thảy những phát minh kì diệu, cao cả thay cho tâm trí của kẻ mộng mơ mải miết kiếm tìm cách thức để truyền đạt suy tư sâu thẳm nhất trong lòng mình cho kẻ khác, bất chấp khoảng cách vời vợi của không gian và thời gian! Nói chuyện về những người ở Ấn Độ, những người còn chưa được sinh ra và sẽ không được sinh ra cho tới một hay mười nghìn năm sau; và với phương tiện nào đó, những sự sắp đặt khác nhau của hai mươi nhân vật trên một trang giấy.
Hãy để đây là một bí ẩn trong tất cả những phát minh đáng ngưỡng mộ của nhân loại.
Thùy Linh (Theo Brainpickings)
