Guy de Maupassant được biết đến là bậc thầy về truyện ngắn của nền văn học Pháp thế kỷ XIX. Cảm hứng thế sự đã trở thành mạch nguồn chính trong các sáng tác của nhà văn vùng Normandie. Với văn phong giản dị, ông thủ thỉ kể những câu chuyện rất đời thường về đám công chức nghèo đang vật lộn với cuộc sống hay những kẻ bần cùng luôn mơ về cuộc sống thượng lưu.
Các sáng tác của Maupassant luôn có kết cấu chặt chẽ và mang nhiều tầng nghĩa, khiến người đọc phải suy ngẫm. Chúng ta sẽ tìm thấy bóng dáng tiểu thuyết trong khá nhiều truyện ngắn của ông.
Thế nên, độc giả Pháp không mấy bất ngờ khi tiểu thuyết đầu tay của Guy de Maupassant là Une vie được xuất bản vào năm 1883. Tolstoy đã dành rất nhiều lời ngợi khen cho tác phẩm này. Văn hào người Nga cho rằng đây là cuốn tiểu thuyết xuất sắc nhất của nền văn học Pháp kể từ sau Những người khốn khổ của Victor Hugo.
Năm 1885, nhà văn Pháp cho ra mắt cuốn tiểu thuyết thứ hai với nhan đề Người tình hào hoa (tên gốc Bel Ami). Tác phẩm cho độc giả thấy nhiều khía cạnh trong cuộc sống của tầng lớp thượng lưu Pháp thời bấy giờ. Mánh khóe là thứ hữu ích để đổi lấy tiền bạc và quyền lực. Một gương mặt điển trai đôi khi lại được việc hơn cái đầu thông minh.
Dù chỉ còn mấy đồng lẻ trong túi, không đủ cho một bữa tối giản dị và uống vài cốc bia như ý muốn, Georges Duroy vẫn phải chăm chút cho vẻ ngoài và hàng ria kiểu cách của mình. Hắn dễ dàng nhận ra những ánh mắt đầy ngưỡng mộ của mấy bà cô trung lưu đang dõi theo mình trên phố. Ngoại hình bảnh bao cùng lối ăn vận chải chuốt khiến cho kẻ nghèo kiết xác có thêm chút giá trị.
Tiểu thuyết Người tình hào hoa. Ảnh: DT Books. |
Tình cờ, Georges gặp lại bạn cũ là Forestier, người phụ trách chuyên mục Chính trị của tờ Đời sống Pháp. Tòa soạn đang cần người săn tin, nhưng chưa tìm được ai thích hợp bởi mức thù lao quá rẻ mạt. Từ khi kết thúc đời lính, Georges Duroy trở thành kẻ thất nghiệp, suốt ngày lêu lổng, nên anh ta rất hào hứng với công việc này. Gã bảnh bao nghĩ rằng một ngày nào đó hắn ta sẽ trở thành một nhà báo nổi tiếng.
Sau hàng loạt mẩu tin vặt không được tổng biên tập ngó ngàng tới, Georges nhận ra rằng có thể tìm thấy cơ hội tiến thân ở phòng khách nhà Forestier. So với toà soạn, nơi đó chẳng có mấy kẻ cạnh tranh. Ít ra, đây là lúc gương mặt điển trai có thể giúp hắn đổi đời.
Trong vài lần đến thăm nhà cấp trên, Georges tình cờ gặp phu nhân de Marelle. Người phụ nữ cô đơn đang gồng mình chịu đựng cuộc hôn nhân tù túng. Trẻ trung, xinh đẹp, nhưng người đàn bà quyền quý ấy đang sống chuỗi ngày buồn tẻ như góa phụ. Chồng cô suốt ngày mải mê với những chuyến công tác xa.
Gã sĩ quan bảnh bao biết cơ hội của mình đã tới. Chỉ với vài lời đường mật, cùng ánh mắt chan chứa tình cảm, hắn đã khiến phu nhân de Marelle say như điếu đổ. Không chỉ chuyện trò thân tình trong phòng khách, hắn còn khiến mệnh phụ trẻ tuổi vui vẻ trên giường. Nhiều năm sống phóng túng trong quân ngũ đã cho hắn ít nhiều kinh nghiệm.
Clotilde de Marelle cảm thấy như mình được hồi sinh khi có Georges Duroy bên cạnh. Cô ta thuê một căn hộ để được thoải mái ở bên người tình những khi chồng đi công tác vắng. Lâu lắm rồi, người phụ nữ ấy mới được ngây ngất trong men say của ái tình. Cô ta không tiếc tiền để bao nuôi gã nhân tình điển trai, đó là điều cần thiết để Georges hiểu rằng cô rất yêu anh.
Thế nhưng, lòng tham của gã bảnh bao kia không dừng lại. Từ lâu, anh ta đã để ý vợ của Forestier và biết người đàn bà đó cũng dành tình cảm cho mình. Nhưng tay sếp hợm hĩnh còn sờ sờ trước mắt, khiến Georges chỉ biết án binh bất động. Cái chết đột ngột của Forestier là cơ hội vàng để bộ óc đầy mưu mô của Duroy đưa ra những tính toán.
Sau khi giúp gia đình quả phụ an táng cho người chồng quá cố, Georges Duroy trở về Paris và tìm cách chia tay cô nhân tình Clotilde giàu có và đáng yêu. Chỉ một thời gian ngắn, anh ta đã biến bà quả phụ Madeleine Forestier thành vợ mình. Hắn ta ngang nhiên thừa hưởng gia tài của cấp trên để lại cho người vợ góa. Thế nhưng lòng tham của Georges Duroy liệu có dừng lại?
Người tình hào hoa là một cuốn tiểu thuyết lớp lang, được kể bằng văn phong chậm rãi nhưng không làm cho cho độc giả cảm thấy nhàm chán. Guy de Maupassant là nhà văn tinh tế trong việc miêu tả và xây dựng tính cách nhân vật. Chính điều này đã tạo nên thành công cho tác phẩm.
Ông đã khắc họa thành công nhân vật Georges Duroy hào hoa, ranh mãnh và đầy thủ đoạn. Bên cạnh đó là Clotilde de Marelle ngây thơ và mù quáng, độc giả cũng không thể quên hình ảnh phu nhân Madeleine Forestier đáng thương, luôn cam chịu và lúc nào cũng khao khát được yêu thương.
Cảnh trong phim Người tình phóng đãng, chuyển thể từ tiểu thuyết Bel Ami của Maupassant. |
Ngoài ra, tác phẩm còn tập trung khắc họa một giai đoạn đầy biến động của nước Pháp thế kỷ XIX. Khi mà tài năng và tấm lòng lương thiện bị đẩy đến rìa của xã hội, để nhường chỗ cho những mưu toan bẩn thỉu. Một lần nữa, Guy de Maupassant lên án những kẻ coi tiền bạc cao hơn tất thảy những giá trị khác của xã hội. Cuộc chiến giữa danh vọng, lương tri và đạo đức một lần nữa trở lại trong tác phẩm của văn hào Pháp.
Hơn một thế kỷ qua, Người tình hào hoa vẫn khiến những người yêu quý Guy de Maupassant say mê. Năm 2012, cuốn tiểu thuyết này được đạo diễn Declan Donnellan chuyển thể thành phim. Nam diễn viên người Anh Robert Pattinson thủ vai Georges Duroy.