DTV eBook - Mượn Sách Truyện Tiểu Thuyết Văn Học Miễn Phí Tải PRC/PDF/EPUB/AZW

Tóm tắt & Review (Đánh Giá) tiểu thuyết Miền Xanh Thắm của tác giả Trần Hoài Dương.

“Miền xanh thẳm” ấy chính là truyện dài của Trần Hoài Dương; tuy tác phẩm được Nhà xuất bản Kim Đồng xuất bản từ năm 2000, nhưng đến nay sau nhiều lần tái bản vẫn thu hút được khá nhiều độc giả không chỉ các bạn nhỏ tuổi mà cả người lớn. Đây cũng là một trong số không nhiều tác phẩm ngay khi ra đời đã tạo dấu ấn trên văn đàn nước ta và được Hội Nhà văn Việt Nam trao giải thưởng văn học năm 2001.

Bối cảnh chính của “Miền xanh thẳm” là Bắc Giang, Hà Nội và một số tỉnh khác thuộc miền Bắc vào những năm đất nước vừa kết thúc cuộc kháng chiến chống Pháp. Nhân vật chính trong truyện là cậu bé Thiện đang học cấp 2, vì hoàn cảnh gia đình khó khăn nên phải từ giã gia đình, đi học xa nhà với cuộc sống tự lập tại một ngôi trường ở thị xã Bắc Giang khi mới 12, 13 tuổi. Lần đầu tiên phải xa rời bố mẹ để đến một nơi xa lạ nhưng dần dà, Thiện quen dần với môi trường mới với thầy cô, với những người bạn nghèo khó nhưng hiền lành, tốt bụng, như: anh Nhu, anh Hoàng, bạn Thiện, bạn Bảo… Mặc dù ngày ngày phải vừa học, vừa làm những việc khá cơ cực, như: Phụ hồ, phụ bếp, vận chuyển xi măng, gạch ngói, tre nứa… để kiếm thêm tiền, giúp đỡ bố mẹ bớt nhọc nhằn, nhưng bù lại, Thiện đã thực sự có những niềm vui sướng khi được sống trong một môi trường vô cùng trong sáng, thiêng liêng và cao quý của tình bạn và tình thầy trò thương nhau như máu thịt.

Với cách nhìn tinh tế, phát hiện được những góc nội tâm cũng như suy tư của tuổi nhỏ, với những trang viết đôn hậu, yêu thương, dung dị và đằm thắm, trong “Miền xanh thẳm”, Trần Hoài Dương đã tái hiện được một bức tranh khá sinh động về một thời kỳ khó khăn của đất nước, nhưng mọi người từ trẻ con đến người lớn đều thương yêu, đùm bọc nhau, lạc quan và cùng chung tay lo cho tương lai, nuôi dưỡng để ước mơ trở thành hiện thực.

Không chỉ dừng lại ở đó, bên cạnh việc miêu tả cuộc sống học tập, sinh hoạt, lao động của các em, trong “Miền xanh thẳm” có bao nhiêu trang viết độc đáo nói về phong tục, tập quán, về những bức tranh nên thơ nơi làng quê. Thật thích thú khi đọc những trang viết về chuyện đi bắt cua, bắt ếch, bắt ba ba, tát đìa hay chuyện ma… mà nhân vật Bảo đã kể cho Thiện nghe, hoặc những trang viết về cảnh các bạn nhỏ khi kiếm được tiền rủ nhau vào tiệm bánh đúc… Đặc biệt, nói về lĩnh vực nào, Trần Hoài Dương cũng có cách miêu tả rất độc đáo tựa như một người kể chuyện tỉ mỉ bằng thứ ngôn ngữ rất nhẹ nhàng. Thiên nhiên trong truyện “Miền xanh thẳm” cũng luôn hiện lên như một thảm cỏ đầy hoa với nhiều màu sắc trải dài ra khi trên núi, lúc trên đồng ruộng, bờ sông. Ví dụ như khi nói về cây đào trong vườn xưa ở nhà mình thông qua ký ức của Thiện, tác giả có đoạn: “Sau cổng là một khu vườn rộng... Một gốc đào lâu năm to bằng bắp chân người lớn, thân xù xì mốc mác, nổi u nổi bướu, phía trên tỏa ra nhiều nhánh cành cong queo phơ phất vài chùm lá thưa thớt, trông có vẻ cằn cỗi khô xác đã hết nhựa sống, nhưng cứ gần đến Tết là cây đào thay đổi hoàn toàn. Như có một phép màu diệu kỳ, cây đào như hồi sinh trở lại sau suốt một năm mơ màng ngủ dưỡng sức. Vừa có hơi xuân, những nụ đào mập mạp tròn căng lập tức nhú ra từ những nách lá, lớn nhanh như thổi, rồi bung ra thành những bông hoa màu hồng phấn đầy kiêu sa làm sáng rực cả khu vườn…”.

Trần Hoài Dương là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam. Ông sinh năm 1943 và mất năm 2011. Ông là nhà văn mà cả cuộc đời chỉ sáng tác cho thiếu nhi với hơn 20 cuốn sách đã xuất bản thuộc nhiều thể loại, như: Truyện đồng thoại, truyện ngắn, truyện dài... Còn rất nhiều điều lý thú mà người đọc sẽ tìm thấy khi đọc “Miền xanh thẳm” của ông!

***

“Miền xanh thẳm”, một thiên hồi ký quý báu của Trần Hoài Dương

Một bạn văn nói: Hãy đọc“Miền xanh thẳm”, đó là một tác phẩm đáng đọc và nên viết về những giá trị tâm hồn mà thiên hồi ký đã đem lại cho chúng ta”. Đọc một vài trang. Ô hay, sao văn nhẹ nhàng, trong trẻo, giản dị như văn của Thạch Lam. Và đọc thêm vài trang nữa về hành trình của cậu bé nhỏ tuổi phải sống xa nhà, mới nhận ra: đây là hồi ký tuổi thơ thật quý giá của tác giả những năm gian khó, trong bối cảnh đất nước ta: mới giành được hòa bình sau cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Nhân vật chính trong “Miền xanh thẳm” là cậu bé Thiện đang học cấp 2 (nguyên mẫu nhà văn Trần Hoài Dương sau này). Hoàn cảnh của gia đình hết sức quẫn bách, Bố, Cô và bảy đứa con của hai người luôn trong tình trạng thiếu ăn vì thất nghiệp… cậu bé Thiện đã phải sống xa nhà, khi mới mười hai, mười ba tuổi. Một cuộc sống tự lập để có thể tiếp tục theo học tại một ngôi trường ở thị xã Bắc Giang. Những trang viết về cảm nhận của một cậu bé, lần đầu tiên phải khi xa rời bố mẹ để đến một nơi xa lạ thật chân thực và đầy xúc động.

Ngay từ những trang văn đầu tiên, hồi ký đã kể lại rằng, cậu bé Thiện nhỏ bé đã có những cảm nhận đẹp và sâu sắc về quê hương, cảnh vật xung quanh mình khi trên tàu xa xứ. Những suy nghĩ trăn trở khi tiếp xúc với thầy, với anh Nhu, anh Hoàng, bạn Thiện, bạn Bảo… nghèo khó chung nhà… Những niềm vui sướng và thảnh thơi khi đến một nơi ở mới với những người rất đáng yêu. Mặc dù ngày ngày phải vừa học, vừa làm hết sức cơ cực, nhưng bù lại, cậu đã thực sự có những niềm vui sướng khi được sống trong một môi trường vô cùng trong sáng, thiêng liêng và cao quý của tình bạn và tình thầy trò thương nhau như máu thịt.

Với cách nhìn tinh tế từng góc nội tâm tuổi nhỏ, với những trang viết đôn hậu, yêu thương, dung dị và đằm thắm, Trần Hoài Dương đã tái hiện lại một thời gian khó nhưng lạc quan của người người, nhà nhà, biết chung tay lo cho tương lai, biết nuôi dưỡng ước mơ, hoài bão thành hiện thực. Dẫu rằng, con đường đi đến tới chân trời ước mơ đầy gian truân và khổ ải. Và trên con đường đó có cậu bé Thiện (Trần Hoài Dương) cùng các bạn một thuở cơ cực, gieo neo... Nhóm học trò nghèo (Hoàng, Bảo, Nhu, Thiện)  đã thực sự thương yêu, đùm bọc, chăm chút lẫn nhau như anh em một nhà êm ấm. Các em đã cùng nhau làm lụng để kiếm sống, để có tiền theo học tới cùng. Phụ hồ, phụ bếp, vận chuyển xi măng, gạch ngói, tre nứa… đủ mọi nghề, không từ nan. 

Văn là người. Những trang truyện ngắn của Trần Hoài Dương nhẹ nhàng, thanh tao… như tính cách của tác giả khi viết về thiếu nhi và cho thiếu nhi. Trong hồi ký “Miền xanh thẳm”, nhiều trang văn cũng nhẹ nhàng, tao nhã không kém, nhất là hồi ức về quê hương của tuổi thơ nhà văn. Ông viết:

 “... Quê tôi ở thị xã Hải Dương. Giờ nhớ lại chỉ thấy thấp thoáng những kỷ niệm rời rạc, không rõ nét, lúc hư, lúc thực, tất cả như ẩn hiện qua một lớp sương mù lúc đậm lúc nhạt. Nhưng đặc biệt có một hình ảnh rõ nhất mà tôi còn hình dung ra được là ngôi nhà của bố mẹ tôi. Đó là một ngôi biệt thự khá lớn. Phía trước có cổng sắt, có tường xây lửng, phía trên là hàng song sắt màu xanh lá cây, có giàn ăngtigôn bò lan quấn quýt với những chùm hoa li ti màu hồng phấn loáng thoáng đung đưa gợi một vẻ gì rất quý phái. Sau cổng là một khu vườn rộng. …một gốc đào lâu năm to bằng bắp chân người lớn, thân xù xì mốc mác, nổi u nổi bướu, phía trên tỏa ra nhiều nhánh cành cong queo phơ phất vài chùm lá thưa thớt, trông có vẻ cằn cỗi khô xác đã hết nhựa sống, nhưng cứ gần đến Tết là cây đào thay đổi hoàn toàn. Như có một phép màu diệu kỳ, cây đào như hồi sinh trở lại sau suốt một năm mơ màng ngủ dưỡng sức. Vừa có hơi xuân, những nụ đào mập mạp tròn căng lập tức nhú ra từ những nách lá, lớn nhanh như thổi, rồi bung ra thành những bông hoa màu hồng phấn đầy kiêu sa làm sáng rực cả khu vườn. …”

Hồi ký “Miền xanh thẳm”, ngoài những trang văn đẹp thanh nhã ấy, có rất nhiều trang miêu tả hiện thực sống động về đời sống lam lũ khó nhọc nhưng ấm áp tình bạn, tình người của các cậu học trò nghèo, khiến cho người đọc có khi cười tràn nhưng cũng có khi rát buốt,  xước máu trái tim. Như cảnh các bạn ấy kéo chiếc xe bò chất đầy tranh gồi xuống con dốc từ bến sông Thương thơ mộng về nhà đã thuê mướn các bạn ấy: “Chiếc xe vẫn đang chồm chồm lao xuống dốc. Là gồi văng ra tứ tung. Anh Nhu vẫn cố bám càng, ghì chặt chúng xuống, cố hết sức để ghìm bớt tốc độ ghê gớm của xe. Người anh lúc như rà ma sát đất, lúc bị nâng bổng lên không, hai chân khua khoắng chới với. Những người bốc vác gần ấy và khách qua đường kêu la ầm ĩ. Ai cũng nghĩ anh Nhu cầm chắc cái chết trăm phần trăm. Cả tôi và thằng Bảo vừa chạy vừa khóc nức nở…” (trang 60).  

Tấm lòng nhân ái, vị tha, biết hy sinh vì người khác, vẫn cứ ngời ngời xanh thẳm trong từng giọt máu tim nhà văn. Và nó đã cất lời đẹp cho đời. Nhân vật anh Nhu đã sống đẹp trong lòng nhà văn Trần Hoài Dương có tâm hồn đẹp. Và tâm hồn đó đã trở thành hạt giống đẹp, tỏa lan trên những trang sách, để đâm chồi nảy lộc trong tâm hồn các bạn thiếu nhi nhiều thế hệ.

Và cứ thế, tuổi ấu thơ và thời niên thiếu của nhà văn và các bạn cùng trang lứa trong thời kỳ đất nước gian khó đã được Trần Hoài Dương làm nhiệm vụ neo giữ trong tấc lòng, để rồi bật ra thiên hồi ký đáng quý này.  Thiên hồi ký với những trang văn nhẹ nhàng, trong trẻo, sâu lắng giàu cảm xúc. Những trang văn tả cảnh Hà Nội, Bắc Giang đẹp như thơ. Những trang văn tứa máu, như khúc phim quay chậm những nhọc nhằn, khổ ải: “Trân vai tôi, tấm ván càng lúc càng nặng, cạnh ván siết vào cổ, vào xương quai buốt rát. Tôi vẫn cố ề ạch đi lên. Có một lúc tôi bất chợt nhìn xuống phía dưới, thấy lạnh người vì choáng ngợp. Xa hun hút. Loáng thoáng bóng người đi lại nhỏ xíu như một thế giới nào… chợt tấm ván trên vai tôi va vào chiếc cọc tre. Chỉ va nhẹ thôi, nhưng tấm ván dài cứ đung đưa mỗi lúc một mạnh, giống như quả lắc đồng hồ, chỉ cần một cú hích nhẹ, theo quán tính quả lắc cứ văng xa ra mãi. Người tôi chao đảo, chỉ một chút xíu nữa là tôi lộn cổ lao xuống. May mắn sao, tay trái tôi túm được một dóng tre thẳng đứng và có ai đó ôm lấy chặt tôi, nhấc tấm ván khỏi bên vai đã tê dại của tôi…”(trang 189)

Mời các bạn mượn đọc sách Miền Xanh Thắm của tác giả Trần Hoài Dương.