Tóm tắt & Review (Đánh Giá) tiểu thuyết Tạm Biệt Thầy Chips của tác giả James Hilton & Thư Điền (dịch).
Tạm biệt thầy Chips được James Hilton viết dựa trên những trải nghiệm bản thân thời còn niên thiếu, ngay từ khi ra mắt đã trở thành kinh điển về nền giáo dục Anh quốc. Qua cuộc đời của một giáo viên đáng kính dạy môn tiếng La Tinh trong ngôi trường Brookfield cổ kính, những giá trị xưa cũ được khơi gợi, những truyền thống tưởng như lỗi thời được tôn vinh, mối quan hệ thầy giáo - học trò, trường lớp - gia đình được khai thác dưới góc nhìn dí dỏm và cảm động,
Tạm biệt thầy Chips đã trở thành câu chuyện mẫu mực cho một nền giáo dục kết hợp giữa cổ xưa và tân tiến.
Mời các bạn tải đọc sách Tạm Biệt Thầy Chips của tác giả James Hilton & Thư Điền (dịch).
***
Review Sách - TẠM BIỆT THẦY CHIPS
__________________
GIỚI THIỆU TÁC PHẨM:
Thời gian có thể phủ bụi tất cả nhưng có một nghề dường như trường tồn mãi với thời gian, dù ngày hay đêm, dù xuân hay hạ, dù thu hay đông vẫn giữ nguyên hương sắc - và đó chính là nghề giáo. Nghề giáo viên thường đi kèm với "sứ mệnh trồng người" được ví như nghề "ươm mầm" cho tương lai đất nước, kết trái cho cuộc đời. Bởi thế, dẫu năm tháng có đổi thay nhưng nghề giáo vẫn luôn giữ một vị thế đặc biệt quan trọng trong xã hội, là ngọn đuốc soi sáng tâm hồn, khai mở tri thức cho từng thế hệ. Ngày nhà giáo Việt Nam 20/11 đang gần kề, hãy ngồi lại cùng chúng mình chiêm nghiệm những bài học quý giá mà thầy cô mang đến cho chúng ta qua quyển sách "Tạm biệt thầy Chips" của tác giả James Hilton nhé!
__________________
Ông giáo già về hưu, mướn phòng trọ đối diện trường Brookfield (nơi ông đã gắn bó suốt sự nghiệp của mình); hằng ngày pha trà, xếp bánh để tiếp chuyện với đám học trò nhỏ. Câu chuyện là dòng hồi tưởng của thầy Chips: hơn phân nửa quãng đời gắn bó với trường Brookfield, dạy môn tiếng La tinh và lịch sử Hy Lạp.
Từ những ngày đầu tiên, đám học trò bất trị không ngừng giễu cợt, bông đùa với ông thầy trẻ mới về trường; còn Mr. Chips lại cố tỏ vẻ nghiêm khắc trong khi rất hồi hộp và lo lắng, nhưng cuối cùng, may thay là đã "trấn áp" được lũ học trò đó, bắt chúng phải trật tự học hành. Để rồi qua mấy mươi năm giảng dạy, thầy đã là biểu tượng của trường Brookfield - một người thầy với mái tóc bạc trắng, khoác tấm áo choàng cũ kĩ cùng cái mắt kiếng kéo xệ xuống mũi, một người thầy hài hước ưa kể chuyện tiếu lâm trong giờ dạy văn chương, một người thầy luôn luôn nhớ họ tên và gương mặt của từng cô cậu học trò bé bỏng…
Đã qua bao thế hệ mà thầy đào tạo, từ mọi tầng lớp trong xã hội, thế nhưng ai cũng mang trong mình một tấm lòng nhân ái được truyền từ thầy, có người là hầu, là tước, cũng có người đi nhập ngũ rồi hy sinh ngoài chiến trường...mỗi một người, thầy đều làu làu tên họ và khuôn mặt... Đọc cuốn sách này, ai cũng sẽ cảm nhận một cái hay lạ của nó rằng: dường như đây không chỉ là một cuốn tiểu thuyết, mà còn là dòng hồi ức đầy xúc động của một người thầy già đáng quý.
Cả câu chuyện không có tình tiết gì kịch tính hay thắt nút quá chặt cả, nhưng như mưa dầm thấm lâu, nó sẽ khiến bạn phải nghẹn ngào khi đọc, cái cảm giác cuống họng nghẹn lại, thắt lại và nước mắt thì cứ chực chờ trào ra. Có lẽ, cái xúc động ở đây chẳng vì tác nhân nào to lớn cả, đơn giản nó chỉ là sự chia tay và kí ức. Kí ức, kỉ niệm thứ khiến con người ta phải tiếc nuối vì đã trôi qua thì chẳng thể nào lấy lại được, đặc biệt là đối với một giáo viên lâu năm, chắc hẳn đó sẽ là những cảm xúc khó tả lắm... Và sự hiện diện của những “cuộc chia ly” trong sách thật lưu luyến: tạm biệt học trò và tạm biệt người vợ thân yêu của thầy…
"Tạm biệt thầy Chips" (Goodbye, Mr Chips) câu nói chỉ lặp lại 2 lần trong truyện, nhưng nó gây xúc động mạnh đến nỗi được dùng làm tên cuốn sách này. Lần thứ nhất, là người vợ của thầy nói trước lúc qua đời; và lần thứ hai, là lời cậu học trò nói với người thầy đáng kính của mình trước khi thầy sang thế giới bên kia. Ôi! Mỗi lần nghĩ đến, lại cứ bồi hồi, bởi không chỉ đơn thuần là nhớ đến một nhân vật tưởng tượng đâu, mà còn nghĩ đến những giáo viên về hưu, đến những người lái đò tuổi hạc...hẳn là họ sẽ rất xúc động khi rời xa mái trường quen thuộc, hẳn là họ sẽ dành nhiều thời giờ để nhớ lại những buổi dạy xưa, mấy đứa học trò cũ... Những thứ mà giờ đây, chỉ còn là ký ức.
Giá trị của nghề giáo đã được thể hiện rõ nhất ở đoạn cuối của sách:
Trước lúc qua đời, người ta bàn tán chuyện thầy mất đi người vợ và đứa con ruột, rồi thầy trả lời:
“ ‘Tôi nghĩ rằng mình đã nghe thấy ai đó nói điều đó thật tiếc, ừm, ừm thật tiếc là tôi không có... đứa con nào... đúng không?... Nhưng tôi có, mọi người biết đấy... tôi có…’
Mọi người mỉm cười nhưng không trả lời, sau một hồi im lặng, thầy Chips nở nụ cười yếu ớt và run rẩy.
‘Ừm... phải, ừm, tôi có,’ thầy nói trong niềm vui sướng vô bờ, ‘hàng nghìn con... hàng nghìn con... tất cả các học trò là con tôi.’ ”
Phải thầy ạ, hàng nghìn đứa con là hàng nghìn đứa học trò của thầy, nó sẽ vây quanh thầy, kề bên thầy lúc thầy gần nhắm mắt, rồi nó sẽ thương tiếc, lưu luyến một người đã sống cả đời vì chúng….
ĐÁNH GIÁ TỔNG QUÁT:
Ánh nắng mặt trời cuối ngày rồi sẽ tắt, dòng sông đến nơi con đập sẽ tự mình rẽ sang hướng khác. Những chuyến hành trình, những cuộc gặp gỡ rồi sẽ kết thúc. Tác phẩm "Tạm biệt thầy Chips" chỉ gói gọn trong những mẩu chuyện gần gũi nhưng không kém phần hấp dẫn, khai thác nhiều bài học ý nghĩa về giáo dục dưới lăng kính dí dỏm, cảm động. Tác giả Jame Hilton không những viết nên áng văn cảm động về người thầy đáng kính mà còn gửi gắm đến độc giả một thông điệp đầy tính nhân văn và giá trị sâu sắc, với thầy trường học không chỉ là nơi kết nối tri thức mà ở đó học sinh còn được học cách đối nhân xử thế trong cuộc sống của chúng.
***
Câu chuyện về người thầy tận tụy đã tạo nên hiện tượng xuất bản
James Hilton đã viết nên áng văn cảm động về một người thầy đáng kính. Trường học không chỉ là nơi truyền thụ kiến thức, ở đó chúng ta còn học cách trao đi yêu thương.
Tạm biệt thầy Chips là tác phẩm nổi bật trong sự nghiệp của nhà văn người Anh James Hilton. Tác phẩm này được in lần đầu vào năm 1933, như một phụ lục của tuần báo British Weekly. Đầu năm sau, câu chuyện trở nên nổi tiếng khi nó được in lại trên tạp chí The Atlantic. Sự thành công của ấn bản này đã giúp James Hilton ký được hợp đồng xuất bản với Little, Brown and Company của Mỹ.
Mùa hè năm 1934, sách được phát hành ở xứ sở cờ hoa. Lúc đó nước Mỹ đang rơi vào thời kỳ đại suy thoái kinh tế, nhà xuất bản khá thận trọng trước khi phát hành tác phẩm của một nhà văn không mấy tên tuổi người Anh, số lượng bản in lần đầu không nhiều. Nhờ sự đón nhận nồng nhiệt của độc giả, cuốn truyện được in lại sau một tháng phát hành. Sau đó, sách đều đặn được tái bản hai tháng một lần.
Thấy được sự thành công của cuốn sách tại thị trường Mỹ, Nhà xuất bản Hodder & Stoughton đã cho in số lượng lớn lên tới hàng chục nghìn bản tại Anh. Vào ngày đầu phát hành, tác phẩm này đã bán được 15.000 bản và được tái bản liên tục sau đó.
Vì sao Tạm biệt thầy Chips hấp dẫn đến vậy?
Một con người phi thường dưới lớp vỏ xù xì
Thầy Chips đã dành gần ba phần tư cuộc đời mình cho trường Brookfield. Nơi đây đã trở thành gia đình của vị giáo viên già có vẻ ngoài nghiêm khắc. Trong mớ ký ức hỗn độn của tuổi xế bóng, ông nhớ về ngày đầu tiên đặt chân tới đây. Buổi chiều hôm đó nắng rất vàng. Khi ấy, thầy Chips là một giáo viên trẻ mới ngoài 20, phải khó khăn lắm, thầy giáo trẻ mới quản lý được đám học trò nghịch ngợm.
Trường Brookfield là một nơi khá buồn tẻ, mọi thứ đều toát lên vẻ cũ kỹ. Ban đầu, thầy Chips nghĩ mình sẽ không gắn bó lâu dài với ngôi trường . Đến một ngày, ông chợt nhận ra mình yêu ngôi trường này từ lúc nào không hay. Buổi sáng, thầy Chips sẽ ngắm nhìn dáng vẻ cổ kính của trường Brookfield ẩn hiện sau hàng cây du trăm tuổi.
Để lũ trò nhỏ vâng lời và học hành nghiêm túc, thầy Chips buộc phải giấu đi vẻ hiền lành vốn có và chứng tỏ mình là người không dễ bị bắt nạt. Những cậu học trò hiếu động và ưa quậy phá thường xuyên bị chép phạt. Dần dần lớp học cũng vào khuôn khổ.
Còn độc thân, thầy Chips sống trong ký túc xá của trường để tiện lên lớp. Bởi thế, sau giờ học thầy có nhiều thời gian tiếp xúc với bọn trẻ, lắng nghe câu chuyện của chúng, sau đó đưa ra lời khuyên hoặc vài câu an ủi. Lâu dần, thầy Chips không chỉ là một người thầy mà còn là một người bạn, một người anh lớn của những cậu học sinh trường Brookfield.
Thầy Chips đã gặp tình yêu lớn của đời mình trong những năm tháng ở trường Brookfield. Nơi đây lưu giữ nhiều kỷ niệm ngọt ngào của thầy và Katherine. Đám cưới của hai người cũng được tổ chức tại đây. Khi người vợ yêu quý và đứa con đầu lòng của thầy Chips ra đi mãi mãi, chính những cánh cửa nhẵn bóng dấu vết thời gian của ngôi trường này đã chia sẻ nỗi đau với người đàn ông tội nghiệp.
Trước khi giảng bài, hãy dạy học trò cách yêu thương
Trường Brookfield đã trở thành người thân của thầy Chips. Người thầy giáo già chưa từng nghĩ mình sẽ về hưu. Cho đến một ngày, hiệu trưởng đương nhiệm nói rằng thầy Chips đã không còn phù hợp để đứng trên bục giảng, cách truyền đạt của ông quá cũ kỹ và không phù hợp với hoàn cảnh hiện tại.
Trong nhiều năm cống hiến cho trường Brookfield, không ít lần thầy Chips bất đồng quan điểm với hiệu trưởng. Với thầy Chips việc mặc một chiếc áo có đôi chỗ bị nhàu lên lớp cũng chẳng sao. Ông thường cười xòa nếu cậu học trò nào đó đọc sai một từ tiếng Latin. Thầy Chips quan niệm, nghiêm khắc một cách cực đoan sẽ phản tác dụng.
Nhà văn người Anh James Hilton. Cuốn Tạm biệt thầy Chips được lấy cảm hứng từ chính thầy giáo của tác giả. Ảnh: Painting and frame
Ông giáo ấy có thể về hưu, nhưng đâu thể xa trường Brookfield. Với ông, nó đã trở thành một người bạn. Lũ học trò ở đây cũng không muốn xa thầy giáo đáng kính của mình. Thầy Chips quyết định thuê một căn phòng bên kia đường. Mỗi buổi chiều, thầy đều mời những chú nhóc đến nhà mình dự tiệc trà, cho chúng ăn bánh và hỏi về một ngày trên lớp học.
Căn phòng nhỏ của thầy Chips lúc nào cũng rộn rã tiếng nói cười. Đám học trò cũ sẽ đến tìm thầy khi gặp bế tắc trong cuộc sống. Dù giờ chúng đã lớn và trở thành những chàng trai ưu tú. Ký ức của thầy được lấp đầy bằng những cái tên, có người trở thành doanh nhân, nhà khoa học, có người chết trên chiến trường…
Thầy Chips yêu trường Brookfiel và luôn có mặt khi nơi này cần tới. Khi biết mình sắp phải đến thiên đường, người thầy ấy đã chọn ra đi một cách lặng lẽ, bởi ông không muốn mọi người đau lòng.
Lời tạm biệt ở phần kết của tác phẩm không chỉ là lời chào của một cá nhân, nó đại diện cho nhiều thế hệ học sinh của trường Brookfield gửi tới người thầy kính yêu, biểu tượng của ngôi trường này trong hơn nửa thế kỷ.
Không chỉ là câu chuyện về một người thầy, Tạm biệt thầy Chips còn mang nhiều bài học ý nghĩa về giáo dục. Tuy lớn tuổi, nhưng thầy Chips mang nhiều tư tưởng tiến bộ trong giảng dạy. Người thầy ấy luôn coi học trò là trung tâm và quan tâm đến việc giáo dục nhân cách cho con trẻ.
Với thầy Chips, trường học không chỉ là nơi kết nối tri thức, ở đó trẻ nhỏ còn được dạy cách yêu thương, sống chan hòa và thân ái .
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
