Có thể nói, không có đề tài thảo luận nào dễ gây tranh cãi như Trung Quốc, đặc biệt tại Việt Nam hiện nay. Phải thành thật thú nhận rằng, tôi là người hâm mộ Trung Quốc “từ đầu đến chân”, nhưng có khi cũng phải rà soát lại sự hâm mộ của mình khi có được thông tin mới. Chẳng ai phủ nhận rằng, Trung Quốc là một đất nước vĩ đại về nhiều mặt. Trên nhiều phương diện như: văn hóa, tổ chức chính trị, quản lý kinh tế, kinh doanh thương mại,… Trung Quốc có thể đóng vai trò làm tấm gương soi cho Việt Nam. Soi để học hỏi những điều tích cực và tránh né những sai lầm mà quốc gia khổng lồ này đã phạm phải (Cách mạng Văn hóa là một ví dụ).
Trên bình diện toàn cầu, việc học hỏi nghiên cứu về quốc gia khổng lồ này lúc nào cũng thu hút được sự quan tâm của giới trí thức và truyền thông. Trong quan hệ quốc tế ngày nay, Trung Quốc nghiễm nhiên đóng vai trò quyết định không thua kém gì so với các siêu cường thế giới khác. Trong bộ sách nổi tiếng Thế giới đi về đâu? (NXB. Thế Giới, Hà Nội, 2010), tác giả Grzegorz W. Kolodko đã dành rất nhiều trang giấy cho vai trò của Trung Quốc trong thế giới đương đại. Ông viết: “Trung Quốc đã đi theo con đường của Trung Quốc, là con đường đặc biệt đúng đắn nếu nhìn từ góc độ phát triển” (tr.316).
Bộ sách
Nhân Văn Trung Quốc của Nhà xuất bản Truyền bá Ngũ Châu với nhiều hình ảnh minh họa sinh động, đã cung cấp cho người đọc một bức tranh toàn cảnh về Trung Quốc đương đại sau 30 năm cải cách kinh tế. Tất cả các phương diện của kinh tế, văn hóa, xã hội Trung Quốc đều được đề cập đến một cách ngắn gọn, có sức khái quát cao, dễ cho người đọc nắm bắt được những thông tin cơ bản: chế độ chính trị, kinh tế, lịch sử, văn hóa, xã hội, địa lí, pháp luật, ngoại giao, quốc phòng, dân tộc, tôn giáo, khoa học, kỹ thuật, giáo dục, môi trường. Có thể nói đây là bộ bách khoa toàn thư về Trung Quốc hiện đại. Tôi cảm thấy hơi thất vọng khi thấy thiếu những phần bàn về nghệ thuật, điện ảnh, văn học, triết học, ẩm thực, y học, phong thủy, nhưng có lẽ như vậy lại tốt hơn. Nếu những người chủ biên quá ôm đồm, bộ sách chắc chắn sẽ dầy gấp đôi, dễ làm người đọc khiếp đảm. Vả lại, đã có khá nhiều các bộ toàn thư khác liên quan đến văn học và triết học rồi, sự đóng góp của bộ sách sẽ không có điểm nhấn rõ rệt.
Bộ sách
Nhân Văn Trung Quốc gồm có:
Cuốn sách Vườn Cảnh Trung Quốc của tác giả Lâu Khánh Tây, thuộc bộ sách Nhân Văn Trung Quốc do Nhà xuất bản Truyền bá Ngũ Châu phát hành, là một tác phẩm giới thiệu về nghệ thuật vườn cảnh – một nét đặc trưng của văn hóa phương Đông. Sách khắc họa vẻ đẹp tinh tế, hàm súc và yên bình của vườn cảnh Trung Quốc, khác biệt với sự rộng lớn, đối xứng của vườn cảnh phương Tây, đồng thời mang tính nhân văn hơn so với phong cảnh thiên nhiên thuần túy.
Tác phẩm phân tích hai loại vườn cảnh chính: vườn cảnh hoàng gia miền Bắc (như Di Hòa Viên ở Bắc Kinh) với sự tráng lệ, khí phách cung đình, kết hợp cầu, nước, đường mòn và kiến trúc nguy nga; và vườn cảnh tư gia vùng Giang Nam (như Lưu Viên, Chuyết Chính Viên, Võng Sư Viên) của quan lại, thương nhân, văn nhân, nơi thiên nhiên hòa quyện với đình đài, lầu các, hành lang, thủy tạ trong không gian nhỏ gọn. Những khu vườn này không chỉ là nơi ở mà còn thể hiện ý tưởng “họa hồn thơ”, phản ánh khuynh hướng tránh xa thế tục, tìm sự thư thái giữa thiên nhiên. Sách nhấn mạnh rằng vườn cảnh Trung Quốc là nghệ thuật sống, thể hiện nhân sinh quan, vũ trụ quan, cách sống và thẩm mỹ của các tầng lớp xã hội.
Đánh giá sách
Điểm mạnh:
- Tính văn hóa sâu sắc: Sách làm nổi bật sự đan xen giữa nghệ thuật, văn hóa và triết lý trong vườn cảnh Trung Quốc, từ đó tôn vinh nét độc đáo của văn minh phương Đông.
- So sánh tinh tế: Việc đối chiếu với vườn cảnh phương Tây và thiên nhiên giúp người đọc dễ dàng nhận ra phong cách riêng của vườn cảnh Trung Hoa.
- Miêu tả sống động: Các ví dụ như Di Hòa Viên hay Lưu Viên được trình bày rõ ràng, giúp độc giả hình dung được sự khác biệt giữa các loại vườn cảnh qua đặc điểm kiến trúc và ý nghĩa.
- Giá trị thẩm mỹ và triết lý: Sách không chỉ giới thiệu mà còn phân tích sâu sắc cách vườn cảnh phản ánh lối sống an nhàn, tự tại, rất phù hợp với sở thích văn hóa của bạn.
Điểm hạn chế:
- Thiếu chi tiết cụ thể: Sách chưa đi sâu vào quá trình thiết kế hay lịch sử phát triển của từng khu vườn nổi tiếng, khiến người đọc muốn nghiên cứu kỹ hơn có thể thấy thiếu hụt.
- Hạn chế về bối cảnh hiện đại: Tác phẩm tập trung vào vườn cảnh truyền thống mà chưa đề cập nhiều đến sự bảo tồn hay biến đổi của chúng trong xã hội Trung Quốc ngày nay.
- Thiếu minh họa trực quan: Nếu phiên bản ebook không có hình ảnh về Di Hòa Viên hay các vườn Giang Nam, trải nghiệm đọc có thể kém sinh động, đặc biệt với một chủ đề giàu tính thẩm mỹ như vườn cảnh.
Tổng kết:
Vườn Cảnh Trung Quốc của Lâu Khánh Tây là một tác phẩm tinh tế, mang đến cái nhìn sâu sắc về nghệ thuật vườn cảnh – một biểu tượng văn hóa mà bạn, người hâm mộ Trung Quốc, chắc chắn sẽ yêu thích. Dù không đi sâu chi tiết hay cập nhật hiện đại, sách vẫn thành công trong việc giới thiệu vẻ đẹp và ý nghĩa triết lý của vườn cảnh Trung Hoa. Đây là tài liệu đáng đọc để khám phá thêm một khía cạnh độc đáo của văn minh Trung Quốc. Điểm đánh giá: 8.4/10.
Ghi chú thêm:
Thuộc bộ Nhân Văn Trung Quốc, cuốn sách này bổ sung một mảnh ghép tuyệt vời vào bức tranh văn hóa Trung Quốc mà bạn ngưỡng mộ. Nếu bạn muốn tìm hiểu chi tiết hơn về thiết kế vườn cảnh hoặc xem hình ảnh thực tế, có thể cần kết hợp với các tài liệu minh họa hoặc sách chuyên sâu ngoài bộ này.
