Được độc giả Việt Nam biết tới qua một số tác phẩm tiêu biểu như 69, Xuyên thấu, Màu xanh trong suốt hay gần đây nhất là Thử vai, cái tên Ryu Murakami đã ngày trở nên quen thuộc và gắn liền với những cuốn sách về đề tài xã hội Nhật đương đại. Chính giọng văn điềm tĩnh, tỉnh táo và có đôi khi còn hơi lãnh đạm nhưng lại thấm đẫm hơi thở cuộc sống đã đưa tên tuổi Ryu Murakami vươn lên tầm cỡ văn đàn thế giới, không hề kém cạnh người đồng nghiệp – đồng hương Haruki Murakami.
Đọc truyện của ông, người ta sẽ hiểu tại sao Ryu Murakami từng được bầu chọn là “một trong 11 người đã cách mạng hóa nước Nhật”. Thay vì khai thác những mâu thuẫn nội tại trong mỗi con người như đặc trưng đã đem lại rất nhiều thành công cho dòng văn học xứ sở hoa anh đào, Ryu Murakami đã chinh phục người đọc của mình bằng những câu chuyện gai góc và rất đời thực, phơi bày cái phần xấu xa và khủng khiếp nhất của xã hội Nhật Bản thời hiện đại. Và 3 đêm trước giao thừa (tựa gốc: In the Miso soup) là một tác phẩm như thế với giọng văn tiêu biểu cho tinh thần Ryu Murakami.
Được viết năm 1997, đúng vào thời kì tại Nhật đang bùng nổ nạn mại dâm nói chung và đặc biệt rầm rộ trong giới nữ sinh nói riêng, 3 đêm trước giao thừa ngay từ khi ra đời đặc biệt được dư luận chú ý khi đã gióng lên một hồi chuông báo động về tệ nạn này tại các đô thị lớn. Hiện lên trong từng trang viết là hình ảnh khu Shinjuku vốn nổi tiếng trong mắt du khách như là khu vực sầm uất nhất thủ đô Tokyo giờ nhuốm màu đen tối của sex và bạo lực. Quận Kabuki về đêm không còn dáng vẻ hào nhoáng của nó lúc trước, mà chỉ ngập tràn những kiếp người khổ sở phải bán thân kiếm sống, sự nhớp nhúa của các tên ma cô dẫn khách và cả những tội ác khủng khiếp.
Mới hai mươi tuổi nhưng Kenji đã làm công việc của một “hướng dẫn viên” cuộc sống Nhật Bản về đêm cho khách du lịch ngoại quốc – hắn có thể đưa khách dẫn “khách hàng” của mình đến mọi chốn ăn chơi phù hoa nhất của Tokyo: những quán bar hay câu lạc bộ đồi trụy. Vào đúng ngày 29 tháng Mười Hai, hắn nhận được một lời đề nghị thuê hắn trong suốt 3 đêm của anh chàng lạ mặt người Mỹ: đầy bí ẩn và xa cách với chỉ một thông tin duy nhất: anh ta tên là Frank. Đang trong cảnh túng quẫn và bí bách, nên dù muốn dành nhiều thời gian hơn cho cô bạn gái Jun, hắn vẫn không thể cưỡng lại món tiền quá hời mà công việc tội lỗi này mang lại. Hắn quyết định dành nốt những ngày cuối năm để đi cùng với Frank, và suốt khoảng thời gian đó, luôn băn khoăn tự hỏi, người đàn ông mang bộ mặt lạnh như băng kia liệu có phải là kẻ đứng sau hàng loạt sự kiện khủng khiếp xảy ra gần đây hay không?…
Một phần đặc biệt thú vị của 3 đêm trước giao thừa phải nhắc đến, đó chính là nghệ thuật kể chuyện tài tình của tác giả Ryu Murakami được đặt trong phông nền bối cảnh văn hóa Nhật. Ngay từ đầu cuốn sách, các độc giả đã được theo dõi toàn bộ câu chuyện dưới con mắt của người lạ, một nhân vật thứ ba – không hiểu gì nước Nhật hay những phong tục tập quán nơi này. Tác giả đã thử thách mình khi tự trải nghiệm tất cả với cách nhìn của một người ngoại quốc, nhìn vào xã hội đầy tệ nạn của xứ sở anh đào vừa dửng dưng vô cảm nhưng lại đầy xót xa.
Ngòi bút của Ryu Murakami đã khai thác đến tận cùng từng số phận trong 3 đêm trước giao thừa, đó là những con người đang giãy giụa và lạc lõng ngay chính nơi mình sinh ra. Đó có thể là Maki, cô gái có phẩm chất nhưng lại dễ dàng chấp nhận lao vào đời bằng nghề gái gọi cao cấp, hay cô bé mới 16 tuổi Jun – trốn tránh sự cô đơn trong vòng tay của Kenji hay Reika và Rie, vũ công múa khỏa thân… Yếu tố sex vốn là điểm mạnh trong cách viết của tác giả dùng để biểu đạt những dằn vặt của nhân vật cũng được khai thác rất linh hoạt và thành công trong cuốn sách này với mật độ không lớn nhưng đều để lại nhiều ấn tượng. Đó là một thành công không thể phủ nhận của tác giả.
Từng giành được những giải thưởng danh giá nhất trong làng văn học như giải Akutagawa năm 1976, 3 đêm trước giao thừa (sẽ ra mắt độc giả Việt Nam trong thời gian tới) tiếp tục khẳng định tài năng của Ryu Murakami, một bậc thầy văn chương phê phán hiện thực.
Hoàng Quân - bookaholic.vn
