Chúng tôi đã có dịp giới thiệu Nguyễn Trãi với các bạn qua mọi phương diện. Ở Nguyễn Trãi, chúng ta thấy một chiến sĩ tiêu biểu cho tinh thần bất khuất của dân tộc, một nhân sĩ trí thức thiết tha yêu nước đã đem mọi khả năng của mình để phục vụ cho nước ; một người ham muốn hòa bình, ôm lý tưởng cao khiết. Trong đời chiến đấu, Nguyễn Trãi đã đánh bằng óc, đã đánh bằng lưỡi, đã đánh bằng bút và đương nhiên quyết đánh bằng kiếm. Trong lý tưởng của Nguyễn Trãi, căn bản là nhân nghĩa, là hòa bình. Hôm nay kỷ niệm Nguyễn Trãi, chúng ta cần nhận thấy ở Nguyễn Trãi một tượng trưng cho truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta : luôn luôn đấu tranh bảo vệ đất nước, bảo vệ hòa bình ; luôn luôn phục vụ chính nghĩa, tin tưởng vào sự tất thắng của chính nghĩa. Truyền thống tốt đẹp của dân tộc ấy ngày càng được bồi dưỡng, đề cao. Cũng do đó mà lịch sử dân tộc ta, sau Nguyễn Trãi, đã có những trang oanh liệt của Tây-sơn khởi nghĩa, của hơn tám mươi năm chống Pháp, của cuộc Cách mạng tháng Tám thành công. Truyền thống tốt đẹp ấy càng được phát huy đến cao độ trong cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc ta 9 năm vừa qua và cuộc đấu tranh giành thống nhất hiện nay. Ở Nguyễn Trãi, với điều kiện hạn chế của giai cấp và thời đại, chúng ta không có quyền đòi hỏi khác hơn, nhiều hơn. Chúng ta cần học tập ở Nguyễn Trãi để phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc, đưa Tổ-quốc đến độc lập và thống nhất hoàn toàn. Nguyễn Trãi là một nhân sĩ yêu nước trong thời đại phong kiến, đã đứng trên lập trường dân tộc, đã đi với nhân dân, nói đúng hơn là nông dân nên làm được sự nghiệp lớn. Chúng ta ngày nay, những người trong bộ môn khoa học, những người lao động trí óc, dưới sự lãnh đạo của giai cấp công nhân, dưới ánh sáng của chủ nghĩa xã hội khoa học, chúng ta có đủ những điều kiện để tiến bộ, để phát huy tinh thần của Nguyễn Trãi, truyền thống của dân tộc.
Trong lúc Tổ-quốc chưa được thống nhất, cuộc kiến thiết mới bắt đầu, sự đòi hỏi nỗ lực phục vụ của giới trí thức trong đấu tranh cũng như trong kiến thiết là một vấn đề cấp thiết. Chúng ta ghi nhớ Nguyễn Trãi, ôn lại tinh thần hy sinh tận tụy của Nguyễn Trãi và mạnh dạn tiến lên.
...
Mời các bạn đón đọc
Tập San Nghiên Cứu Văn Sử Địa Tập 21
