DTV eBook - Mượn Sách Truyện Tiểu Thuyết Văn Học Miễn Phí Tải PRC/PDF/EPUB/AZW

---

Tóm tắt & Review (Đánh Giá) tiểu thuyết Thẩm Phán Và Đao Phủ của tác giả Friedrich Durrenmatt & Phạm Hoài Nam (dịch).

Thẩm phán và đao phủ là một bước ngoặt trong cuộc đời và sự nghiệp của tác giả hiện đại nay đã trở thành kinh điển của Thụy Sĩ. Durrenmatt dùng tiểu thuyết hình sự - thể loại thường bị coi là giải trí – để tấn công vào những thiết chế sáo mòn về cái gọi là văn chương đích thực của giới phê bình và học thuật.

Ly kỳ, dí dỏm, đầy sắc sảo, Thẩm phán và đao phủ là nơi tác giả triển khai những nan đề về đạo đức và những trăn trở có tính triết lý.

Tác phẩm đã được dựng thành phim.

***

Tóm tắt tiểu thuyết Thẩm Phán Và Đao Phủ

 

Thẩm Phán Và Đao Phủ (tên gốc: Der Richter und sein Henker) của Friedrich Dürrenmatt, dịch bởi Phạm Hoài Nam, là một tiểu thuyết trinh thám cổ điển Thụy Sĩ, mở đầu bằng cái chết bí ẩn của trung úy cảnh sát Ulrich Schmied, được phát hiện trong xe ở vùng ngoại ô. Thanh tra Hans Bärlach, người mắc bệnh hiểm nghèo, cùng cộng sự của mình truy tìm dấu vết dẫn đến một trang viên bí ẩn có chữ “G” trên cổng – nơi tụ họp của một nhóm kín gồm chính khách, nhà văn, triết gia và điệp viên.

 

Khác với các tiểu thuyết trinh thám thông thường, câu chuyện không tập trung vào việc giải mã vụ án theo cách truyền thống. Thay vào đó, Bärlach dấn thân vào một cuộc đấu trí với Gastmann – một tội phạm lão luyện từng thoát khỏi tay ông trong quá khứ. Qua quá trình điều tra, Dürrenmatt phơi bày sự bất lực của pháp luật truyền thống và đặt câu hỏi sâu sắc về công lý: Liệu có thể thực thi công lý bằng những phương cách ngoài luân lý? Tác phẩm kết thúc với sự thắng thế của Bärlach, nhưng cái giá phải trả khiến người đọc phải suy ngẫm về ranh giới giữa thiện và ác.

 

---

Review (Đánh giá)

 

Ưu điểm

 

• Triết lý sâu sắc: Không giống trinh thám thông thường chỉ tập trung vào phá án, Thẩm Phán Và Đao Phủ là một tác phẩm giàu tính triết học. Dürrenmatt đặt câu hỏi về bản chất của công lý, sự bất lực của hệ thống pháp luật, và ranh giới đạo đức trong cuộc chiến giữa thiện và ác – điều làm nên giá trị vượt thời gian của sách.


• Văn phong sắc sảo, dí dỏm: Lối kể chuyện của Dürrenmatt vừa ly kỳ vừa đầy chất châm biếm, mang lại cảm giác mới mẻ. Những đoạn mô tả cảnh vật, như nghĩa trang dưới mưa, được viết đẹp và đầy chất thơ, tạo điểm nhấn hiếm có trong thể loại trinh thám.


• Nhân vật phức tạp: Bärlach không phải thanh tra điển hình – ông già, bệnh tật, ghét khoa học hình sự hiện đại, nhưng lại thông minh và mưu lược. Gastmann, đối thủ của ông, là một kẻ ác đầy sức hút, đại diện cho sự bất khả trị của tội ác trong hệ thống pháp lý cứng nhắc.


• Cách tiếp cận độc đáo: Tác giả không cố xây dựng một vụ án phức tạp hay bất ngờ. Hung thủ lộ diện khá sớm, nhưng trọng tâm nằm ở cuộc đấu trí và ý nghĩa đằng sau hành động của Bärlach, khiến cuốn sách vượt xa khuôn khổ trinh thám giải trí.


 

Nhược điểm

 

• Nhịp điệu chậm, thiếu kịch tính: Với người yêu thích trinh thám kiểu “căng não” hay “phòng kín”, nửa đầu sách có thể gây thất vọng vì thiếu tình tiết gay cấn. Quá trình điều tra của Bärlach khá đơn giản, không áp dụng khoa học hay suy luận phức tạp.


• Kết cấu đơn sơ: Dù thông điệp sâu sắc, cốt truyện khá tuyến tính và dễ đoán, không có nhiều plot twist bất ngờ, làm giảm sức hút với độc giả trông đợi sự ly kỳ.


• Một số chi tiết vô lý: Gần cuối truyện, vài tình huống như cách Bärlach đối phó với Gastmann có phần khiên cưỡng, chưa thực sự thuyết phục về logic.


 

Tổng kết

 

Thẩm Phán Và Đao Phủ không phải là tiểu thuyết trinh thám thông thường để giải trí, mà là một tác phẩm văn học giàu triết lý, thách thức định nghĩa về công lý và đạo đức. Friedrich Dürrenmatt dùng thể loại hình sự như một công cụ để phê phán xã hội, tạo nên một dấu mốc khó quên trong văn học Thụy Sĩ. Dù không đáp ứng kỳ vọng của fan trinh thám hiện đại với những vụ án phức tạp, cuốn sách vẫn cuốn hút nhờ văn phong tinh tế và câu hỏi lớn nó để lại. Bản dịch của Phạm Hoài Nam giữ được tinh thần nguyên tác, mượt mà và không lỗi.

 

Đánh giá: 4/5 – Một trải nghiệm đáng đọc cho ai yêu thích trinh thám cổ điển pha lẫn triết học, nhưng có thể không hợp với người tìm kiếm sự gay cấn truyền thống.

***

Thẩm phán và đao phủ - Sự trở lại của công lý

Chúng ta mong đợi điều gì ở một tiểu thuyết trinh thám hình sự? Những tình tiết lắt léo, những âm mưu kinh thiên động địa hay những chiêu thức phạm tội tài ba?

Thẩm phán và đao phủ cho đến nay vẫn là một dấu mốc khó vượt qua trong văn học trinh thám hình sự.

Dịch giả Phạm Hoài Nam

Ở Thẩm phán và đao phủ của Friedrich Dürrenmatt (1921-1990), người đọc sẽ tưởng rằng họ đang theo dõi hành trình phá án của thanh tra mắc bệnh hiểm nghèo Hans Bärlach để truy lùng hung thủ như bao tiểu thuyết khác. Cho đến khi phát hiện ra mình đã nhầm.

Một cái chết bí ẩn của viên cảnh sát trẻ trong sáng mù sương. Vài lần sợi dây cháy ngấm ngầm dẫn ta đến một trái phá dự báo sẽ bùng lên trong khu vườn đêm với sinh hoạt của một nhóm kín, có cả chính khách, nhà văn, nhà nghiên cứu triết học và dĩ nhiên, cả điệp viên…

Dürrenmatt không dụng công xây dựng một vụ án đặc biệt bí ẩn đến mức nghẹt thở. Nếu trông đợi một tình huống căng não kiểu "án mạng trong phòng kín" thì có lẽ người đọc sẽ bắt đầu thất vọng trong nửa đầu cuốn sách. Với những ai đam mê trinh thám thì việc đoán ra hung thủ chỉ sau vài chương cũng vô cùng đơn giản.

Nhưng tất cả những điều đó không làm cho Thẩm phán và đao phủ trở nên kém ly kỳ và hấp dẫn. Việc truy tìm kẻ giết người hay nói cách khác là phơi bày sự thật - chưa bao giờ là mục đích của Friedrich Dürrenmatt đối với tác phẩm.

Cuộc đấu trí giữa cái thiện và cái ác cũng chỉ là một chuỗi dài tra vấn hiệu quả của thủ pháp và công cụ, để cuối cùng, bên nào khai thác lợi thế tốt hơn sẽ giành phần thắng. Suy nghĩ này được thể hiện rõ trong tác phẩm, khi ngòi bút sắc sảo của tác giả phơi bày hoàn hảo sự rỗng tuếch và bất lực của tòa án, pháp luật.

Tác giả cố ý nhấn mạnh trong cuộc đua giữa thanh tra và tội phạm, nhiều khi chúng ta sẽ phải tăng tốc đến nỗi vượt ra khỏi lằn ranh định nghĩa bản thể để đạt được mục đích của mình. Và khi đó, câu hỏi cố hữu sẽ trở lại: "Công lý là gì?".

Ở những trang cuối cùng của cuốn sách mỏng, chúng ta sẽ nhận ra nhân vật chính của tiểu thuyết có lẽ chính là công lý. Hành trình độc giả lần theo những dấu vết của vụ án mạng dường như cũng chính là hành trình của công lý định danh lại chính nó, nhưng trớ trêu thay, lại bằng những phương cách "tà đạo".

Cuốn sách vì vậy truy vấn những người đọc định nghĩa của họ về công lý và công lý nên được thực thi theo cách nào.

Đọc Thẩm phán và đao phủ là một trải nghiệm thú vị khi tác giả kinh điển của Thụy Sĩ trao cho chúng ta cơ hội được tra vấn lại những giá trị đã tạo nên bản thân mình.

***

Nếu không vì một vị tiền bối nhờ mua cuốn này thì Biển cũng không biết trên đời có một cuốn trinh thám tựa là “Thẩm phán và đao phủ”. Sẵn mua dùm nên giữ đọc trước luôn!

Truyện bắt đầu với cảnh một trung úy cảnh sát bị bắn chết trong chiếc xe đậu ở vùng ngoại ô, được một cảnh sát khác phát hiện và lái chiếc xe (với cả tử thi bên cạnh) về đồn. Người phụ trách điều tra là thanh tra Barlach – cũng là cấp trên của người quá cố. Cùng với cộng sự của mình, Barlach đã dò tìm được con đường mà nạn nhân từng đi qua vào đêm bị giết, con đường ấy dẫn đến một trang viên với chữ G trên cánh cổng..
“Thẩm phán và đao phủ” thuộc thể loại trinh thám cổ điển, không phải gout của Biển, nhưng đọc vài trang thấy không đến nỗi chán nên Biển theo luôn và đọc xong trong vòng hơn nửa ngày. Nhân vật chính Barlach tuy là thanh tra nhưng “ghét ngành hình sự khoa học hiện đại”, quá trình điều tra trong truyện cũng rất buồn cười với một đứa là fan Jeffery Deaver như Biển: điều tra mà hiện trường bị phá vỡ tan nát, không thu thập bằng chứng hay dấu vết gì, Barlach cũng không thèm đến phòng khám nghiệm tử thi. Bên cạnh việc không áp dụng kỹ thuật hiện đại vào công tác điều tra, yếu tố suy luận cũng không nhiều – tuy nhiên suy luận vẫn là phương pháp chính để phá án trong cuốn này. Động cơ của hung thủ có thể hiểu được, không quá khiên cưỡng. Gần cuối truyện có một phân cảnh Biển thấy khá vô lý. Điều duy nhất đọng lại trong Biển là tác giả này viết những đoạn tả cảnh với lời văn thật đẹp, khiến Biển nhớ đến “Tuyển tập truyện ngắn của Tanizaki Junichiro”.
“Những tấm bia mộ và các cây thập tự lùi dần, họ đã tới chỗ trông như một bãi xây dựng. Mặt đất bị những lỗ huyệt mới đào cày xới. Gỗ ngáng lát bên trên. Cái ẩm từ cỏ ướt thấm vào những đôi giày dính bết đất nhão. Giữa bãi, giữa những hố chôn còn bỏ trống bị nước mưa đọng thành từng vũng bẩn dưới đáy, giữa những cây thập tự làm tạm bằng gỗ và những nấm đất phủ đầy hoa và vòng hoa đã sớm héo tàn, một đám người đứng quanh một nấm huyệt… Họ đứng quanh chiếc quan tài; nó nằm đó, một chiếc hòm gỗ, không vòng hoa, không hoa, nhưng vẫn là vật ấm áp, bình yên duy nhất trong làn mưa không ngớt này, làn mưa đều đều trút xuống, mỗi lúc một nhiều hơn, bất tận hơn”.
Quyển sách này dịch từ nguyên bản tiếng Đức nên thú thật là Biển không nhớ nổi tên nhân vật. Cốt truyện tưởng rằng đơn giản nhưng vẫn có những pha đấu trí và đấu súng giữa các bên. Bìa được thiết kế theo phong cách tối giản, trong ngoài đều trình bày đẹp, dịch thuật và biên tập rất tốt, không có lỗi chính tả hoặc lỗi in ấn. Giá bìa sẽ gây ngạc nhiên cho những ai lần đầu nhìn thấy. Lâu lâu đổi không khí với trinh thám cổ điển, may mà gặp được một cuốn Biển thấy đọc cũng được.
(Sea, 23-4-2020)

Cáo Biển Non Xanh

Mời các bạn tải đọc sách Thẩm Phán Và Đao Phủ của tác giả Friedrich Durrenmatt & Phạm Hoài Nam (dịch).

Mọi người cũng tìm kiếm