Gyasi viết, “Số phận của hai chị em gái phải chia ly giống như người phụ nữ và hình ảnh phản chiếu của cô ta ở phía bên kia hồ.”
Trong Homegoing, cuốn tiểu thuyết đầu tay đầy nghệ thuật của mình, Gyasi theo chân cặp chị em cùng mẹ khác cha tại vùng Gold Coast(1) Châu Phi. Sinh năm 1744 tại Fanteland, Effia kết hôn với một thống đốc người Anh tại lâu đài Cape Coast(2); Quey, con trai bà, được đưa sang Anh du học. Người em gái Esi, con gái của một thủ lĩnh người Asante(3), may mắn sống sót trong ngục tối của lâu đài và giai đoạn The Middle Passage(4). Con gái Ness của bà cuối cùng chôn chân tại một đồn điền ở Alabama(5). Gyasi đã khắc họa những nhân vật một cách sâu đậm khi theo chân bảy thế hệ của gia đình thông qua những cuộc di cư và những âm vang không dứt của cảnh nô lệ trên cả hai lục địa.
(1) Gold Coast: đất nước Ghana ngày nay
(2) Lâu đài Cape Coast: 1 trong 2 tòa lâu đài dùng để nhốt nô lệ của Ghana
(3) Người Asante: 1 tộc người thiểu số ở Ghana
(4) The Middle Passage: thời điểm hàng ngàn người Châu Phi bị bán sang Tân Thế Giới (Châu Mỹ) làm nô lệ
(5) Alabama: 1 bang phía đông nam nước Mỹ
Năm 1933, ở quán rượu Bec-de-Gaz tại con phố ảm đạm Montparnasse thủ đô Paris, Jean-Paul Sartre, Simone de Beauvoir và Raymond Aron cùng ngồi uống những ly cốc-tai vị mơ. Aron hào hứng kể về hiện tượng học, một khái niệm mới đến từ Berlin. Gã nói “Nếu anh là một nhà hiện tượng học, anh có thể đưa ra những triết lý xung quanh ly cốc-tai này!”
At the Existentialist Café đặc chất Bakewell đã bắt đầu như vậy, một cuốn sách gần như được giữ nguyên bản, giống như tác phẩm từng đoạt giải thưởng của bà “How to Live: Or A Life of Montaigne in One Question and Twenty Attempts at an Answer.” Trong cuốn sách, Bakewell lần theo sự phát triển của Thuyết Tồn Tại đã từng được đề cập trong các tác phẩm của Albert Camus, Martin Heidegger, Edmund Husserl và nhiều người khác, từ đó làm rõ sự ảnh hưởng của thuyết này đến tính xác thực và tự do liên quan đến hiện tại.
Giống như Hawthorne, Poe hay Henry James, Shirley Jackson nổi tiếng về việc thử thách lòng kiên nhẫn của độc giả. Tác phẩm năm 1948 của bà “The Lottery” (Tạm dịch: Tấm vé số) là một tác phẩm rùng rợn kinh điển, giống như 2 tiểu thuyết “The Haunting of Hill House” năm 1959 (Tạm dịch: Ngôi nhà ma quái trên đồi) và “We Have Always Lived in the Castle” năm 1962 (Tạm dịch: Chúng ta vẫn luôn sống trong lâu đài). Nhưng cống hiến độc đáo của Jackson, theo Franklin, là “sự chủ tâm nhấn mạnh” vào cuộc đời của những người phụ nữ trưởng thành vào khoảng giữa thế kỷ XX như bà.
Franklin theo dấu cuộc đời đầy rẫy những bí ẩn của Jackson từ thuở ấu thơ ở ngoại ô phía bắc California cho đến cuộc hôn nhân với nhà phê bình văn học Stanley Edgar Hyman, cha của 4 đứa con của bà. Họ gặp nhau ở Đại học Syracuse, cũng là lúc ông bắt đầu sống trong những lời dối trá. Franklin viết “Sự thân mật đôi khi là hành hạ nhau của họ để lại nhiều dư chấn trong tác phẩm của bà”. Ông luôn đặt song song cuộc đời và công việc của Jackson trong cuốn tự truyện đột phá mới mẻ này.
Sự phấn khích muốn tìm hiểu về thời đại máy tính sơ khai chính là nền tảng cho câu chuyện của Moore về Ada Sibelius và ông bố đơn thân David, chủ sở hữu một phòng thí nghiệm khoa học máy tính tại Đại học Boston danh giá. Ada được bố dạy học tại nhà, và năm 12 tuổi, cô đã bắt đầu làm việc cùng bố và đồng đội của ông trong một chương trình thực tế ảo còn sơ khai mang tên Elixir.
Khi đầu óc David bắt đầu phải gỡ rối từ căn bệnh Alzheimer’s, cô bạn đồng nghiệp Diana thay ông trở thành người giám hộ của Ada. Khi giải quyết những vấn đề pháp lý, Diana tình cờ phát hiện thân phận thật sự của David. Lớn lên, Ada tự mình phấn đấu trở thành nhà khoa học máy tính tiên phong. Ám ảnh bởi quá khứ của cha, cô lục tìm nguồn gốc của ông, lần theo những chỉ dẫn trong những tệp ẩn trong máy tính. Moore đã khắc họa sợi dây kết nối mạnh mẽ giữa người cha và con gái khi tháo gỡ nút thắt giữa khoa học cứng nhắc và bí ẩn của con người.
Tác phẩm hư cấu hợp thời đại của Winters được đặt trong bối cảnh một đất nước Mỹ khi Lincoln chưa trở thành Tổng thống, khi cuộc Nội chiến chưa xảy ra, và khi vẫn còn nô lệ tại nhiều bang trên đất Mỹ. Người kể chuyện là một cựu nô lệ 40 tuổi đang là người săn nô lệ – 1 đặc vụ bí mật của lực lượng Marshall Mỹ, được thả tự do khi 14 tuổi. Ông phải tiến hành điều tra một nhóm người phương Bắc làm việc cho lực lượng Sân bay ngầm – “bắt mọi người và đưa họ đến tự do.”
Ông sẽ được tự do chừng nào ông theo đuổi công việc này để săn tiền thưởng. Trên đường ray Jackdaw của một cuộc trốn chạy, ông đứng trước thách thức đến từ trái tim mình. Winters, tác giả đoạt giải Edgar, đã tạo nên một thước truyện kịch tính trong bối cảnh hết sức đời thường.
Cole mang đến những tác phẩm ngộp thở trong bộ sưu tập 55 tiểu luận đẹp tuyệt vời của mình. Ông bắt đầu với cuộc hành hương tới Leukerbad Thụy Sĩ, nơi vào năm 1953 James Baldwin đã viết tiểu luận “Stranger in the Village” (Tạm dịch: Người lạ trong thôn) về một người da đen trong một ngôi làng toàn da trắng, và tới ngôi mộ của WG Sebald tại nhà thờ St Andrew tại Framingham Earld Anh: “Ở đó… là người giáo viên tôi chưa bao giờ quen.” Ông viết về Tổng thống Obama, Boko Haram, Virginia Woolf, về cách Google Earth đang thay đổi nghệ thuật và “sự hỗn độn công nghiệp của vị cứu thế da trắng”.
Cole sinh ra ở Kalamazoo, Michigan, lớn lên ở Lagos và dạy học tại Bard College tại New York, là một nhà phê bình nhiếp ảnh cho tạp chí The New York Times và cây bút thường xuyên cho tờ The Guardian và The New Yorker. Lối phê bình văn hóa của ông thường chứa những liên hệ bất ngờ và sự khiêu khích thông minh.
“Imagin Me Gone” là câu chuyện xúc động về tình yêu và sự mất mát. Margaret, một sinh viên mới tốt nghiệp Smith College, chuyển đến London những năm 1960 và kết hôn với John, một quý ông Anh dè dặt và phiền phức, người rất cần nghỉ ngơi trong bệnh viện với bộ não thi thoảng “lại rơi vào trạng thái ngủ đông”.
Haslett theo chân vòng cung của gia đình họ khi dõi theo Margerate sau khi John tự tử và ba đứa con của họ hàng thập kỷ sau đó. Cậu út Alec trở thành một kẻ thích kiểm soát. Cô chị hai đầy trách nhiệm Celia, chuyển đến California, kết hôn và sinh được một đứa con. Cả hai đều lo lắng cho cậu cả Michael, người thừa hưởng căn bệnh tâm lý mà bố họ gọi là “con quái vật”.
Độc giả sẽ trải qua những hân hoan và trắc trở mà mỗi thành viên của gia đình rắc rối này gặp phải qua cái kết đốn tim của tác phẩm.
Patchett, tác giả đoạt giải Orange Prize for Bel Canto 2001, mở đầu câu chuyện kết cấu hoàn toàn tươi mới bằng một bữa tiệc rửa tội cho Franny, nhị tiểu thư nhà Fix và Beverly Keating.
Một vị khách không mời – luật sư Bert Counsins của văn phòng quận Los Angeles – xuất hiện với một chai rượu gin. Chỉ trong vài tiếng đồng hồ, anh ta đã khóa môi Beverly. Patchett lần theo hậu quả của hành động bột phát này tới nửa thế kỷ sau đó, khi 2 cuộc hôn nhân đổ vỡ, 6 đứa trẻ phải chia tách, chuyển hết từ ông bố nọ sang bà mẹ kia.
Một cậu bé đã chết trong một chuyến du lịch vào dịp hè của lũ trẻ, và chúng cố gắng giữ kín bí mật khủng khiếp này. Ở tuổi 20, Franny thổ lộ bí mật ấy với người yêu, một tác giả đoạt giải thưởng, người đã dùng nó để viết nên cuốn tiểu thuyết đã trở thành 1 bộ phim. Sự phản bội và tha thứ là trọng tâm của thước phim gia đình đầy phức tạp và đáng nhớ này.
Bản hùng ca tham vọng về giống ngựa đua thuần chủng giành 3 ngôi vương trong các cuộc thi đua ngựa thuần chủng khắp đất Mỹ của Morgan đã lan truyền qua nhiều thế kỷ.
Henry Forge cứng đầu là hậu duệ của một người đàn ông đã định cư ở Forge Run Farm Kentucky sau khi di chuyển từ Cumberland Gap Virginia với 1 người nô lệ và 1 con Narragansett Pacer anh ta nuôi từ nhỏ. Henry và đứa con gái Henrietta ghim hi vọng vào Hellsmouth, một chú ngựa non khôn ngoan nhưng cũng thất thường.
Họ thuê Allmon Shaughnessey, một chàng trai da đen với sở trường thuần ngựa giành cúp để giúp họ. Tầm ngắm của Morgan là Faulknerian, ngôn ngữ của bà như thôi miên người đọc khi bà kể về ba nhân vật này, về huyền thoại và những đam mê xâm chiếm họ. Cái kết của kẻ thắng giải thưởng Kirkus này thực ngộp thở và bi đát.
Spiotta đặt câu hỏi về chân lý, thực tế và sự ảnh hưởng của thế giới ảo đến chúng ta trong cuốn tiểu thuyết đầy sức thôi miên của bà.
Meadow, tự nhận là 1 thiếu nữ có mối quan hệ tình ái bí mật nhiều năm với Orson Welles, và người bạn thân nhất Carrie của cô lớn lên dưới bóng đen Hollywood. Cả hai đều trở thành người làm phim. Bộ phim đầu tay của Meadow, 1 video dài 8 tiếng về bạn trai cô đã giành giải của ban giám khảo, và cô giành được nhiều sự hoan nghênh hơn với bộ phim tài liệu năm 1992 mang tên “Kent Stage: Recovered”.
Carrie tạo dấu ấn với sự pha trộn giữa các thể loại, và các tác phẩm hài của cô đã được đề cử Quả Cầu Vàng. Thiên hướng muốn ghi lại những sự mơ hồ và cảm xúc chân thực khiến Meadow muốn kể câu chuyện của Jelly, một người phụ nữ chuyên quyến rũ những người đàn ông quyền thế thông qua trò chuyện điện thoại. Thế nhưng Meadow lại ngừng làm phim giữa đỉnhh cao sự nghiệp – và chỉ Carrie hiểu lý do. Một câu chuyện sáng tạo và đầy kích thích.
Minh Phương (bookaholic.vn - theo BBC)
