Tóm Tắt và Review Tiểu Thuyết “Tập Sách Cái Cười & Sự Lãng Quên” – Milan Kundera, Trịnh Y Thư (dịch)
Giới thiệu
“Tập Sách Cái Cười & Sự Lãng Quên” là một tiểu thuyết nổi tiếng của Milan Kundera, xuất bản lần đầu năm 1979 với tựa gốc *The Book of Laughter and Forgetting*. Bản dịch tiếng Việt do dịch giả - nhà văn Trịnh Y Thư thực hiện, được công bố trên trang Văn Việt và phát hành bởi Nhã Nam vào năm 2021. Tác phẩm được xem là một cột mốc quan trọng đưa Kundera lên đài danh vọng quốc tế, đồng thời là một trong những tiểu thuyết tiêu biểu của văn học hậu hiện đại phương Tây. Với cấu trúc độc đáo dạng biến tấu, tiểu thuyết không chỉ kể chuyện mà còn là một cuộc truy tìm bản ngã con người qua các chủ đề như cái cười, sự lãng quên, tình yêu, và lịch sử.
Tóm Tắt Nội Dung Tiểu Thuyết “Tập Sách Cái Cười & Sự Lãng Quên”
Tiểu thuyết được chia thành bảy phần, mỗi phần như một truyện ngắn độc lập nhưng được kết nối chặt chẽ bởi hai mô-típ chính: *cái cười* và *sự lãng quên*. Kundera gọi đây là một “tổ khúc” văn học, trong đó các phần nối tiếp nhau như những chặng đường khám phá nội tại của một chủ đề, suy tưởng, hay tình huống. Nhân vật trung tâm là Tamina, một phụ nữ trẻ sống lưu vong, đại diện cho nỗi đau của ký ức và sự lãng quên. Các câu chuyện khác trong sách đều là những biến tấu dựa trên đời sống của cô, phản chiếu qua các nhân vật và tình huống khác nhau.
Bối cảnh chính của tiểu thuyết là thành phố Praha, nơi Kundera sinh ra, trong thời kỳ nghẹt thở dưới chế độ cộng sản sau khi Liên Xô đưa quân xâm chiếm Tiệp Khắc năm 1968. Tác phẩm xoay quanh những chủ đề quen thuộc của Kundera: sự lưu vong, bản ngã, tình yêu, và lịch sử như một tấm phông trừu tượng. Kundera không tập trung vào việc lên án chính trị mà dùng lịch sử để làm nổi bật những khía cạnh hiện sinh của con người. Ví dụ, trong phần “Những cánh thư thất lạc,” Kundera viết: “Cuộc đấu tranh của con người chống lại quyền lực là cuộc đấu tranh của trí nhớ chống lại sự lãng quên,” nhấn mạnh rằng sự lãng quên không chỉ là quên đi ký ức mà còn là một hành động có ý thức để bôi xóa quá khứ.
Các câu chuyện trong sách đan xen giữa thực tại và huyễn tưởng, với những tình tiết vừa hài hước vừa bi thảm. Tình yêu và tình dục trong văn Kundera thường mang sắc thái “buồn cười nhưng cay đắng,” như ông mô tả: “Tình dục thì luôn luôn buồn bã, như hoang mang giữa mê lộ.” Từ những câu chuyện về một người đàn ông cố gắng lấy lại những lá thư tình từ người vợ đã qua đời, đến những buổi tiệc tùng đầy dục vọng và sự trống rỗng, Kundera khám phá bản ngã con người qua những phạm trù như nặng/nhẹ, chung thủy/phản bội, và cái cười/sự lãng quên.
Đánh Giá Tiểu Thuyết “Tập Sách Cái Cười & Sự Lãng Quên”
“Tập Sách Cái Cười & Sự Lãng Quên” là một tác phẩm sâu sắc, thể hiện phong cách hậu hiện đại độc đáo của Kundera với sự kết hợp giữa tiểu thuyết và tư duy triết học. Dưới đây là một số điểm nổi bật và hạn chế:
Ưu điểm:
- Cấu trúc sáng tạo: Kundera gọi đây là một “tiểu thuyết dạng biến tấu,” với bảy phần như bảy hành âm trong một tổ khúc âm nhạc. Mỗi phần là một cuộc truy tìm hiện hữu khác nhau, nhưng vẫn liền lạc nhờ các mô-típ lặp lại như cái cười và sự lãng quên, tạo nên một cấu trúc vừa rời rạc vừa thống nhất.
- Khám phá bản ngã con người: Kundera không chỉ kể chuyện mà còn đặt ra những câu hỏi triết học về bản ngã, ký ức, và sự tồn tại. Ông viết: “Ngay khi bạn tạo dựng một hiện hữu tưởng tượng, một nhân vật, tự động bạn đối đầu câu hỏi: Bản ngã là gì?” Cuốn sách là một cuộc truy tìm không ngừng nghỉ, dù cuối cùng bản ngã vẫn là một nghịch lý khó nắm bắt.
- Tính hài và bi-hài độc đáo: Kundera chịu ảnh hưởng từ Franz Kafka, sử dụng tính hài để làm nổi bật cái bất khả lý trong cuộc sống. Cái cười trong sách không phải để chọc cười mà là một nụ cười cay đắng, phản ánh sự trống rỗng và phi lý của đời sống dưới chế độ toàn trị.
- Lịch sử như tấm phông: Dù lấy bối cảnh Praha thời cộng sản, Kundera không biến tiểu thuyết thành một diễn ngôn chính trị. Ông nhấn mạnh: “Tiểu thuyết gia không phải là kẻ hầu của sử gia,” và dùng lịch sử để chiếu sáng những khả thể bất ngờ của con người, như ông viết: “Lịch sử nhẹ như đời sống cá nhân con người, nhẹ khôn kham, nhẹ như lông hồng.”
- Bản dịch chất lượng: Trịnh Y Thư đã mang đến một bản dịch đầy tâm huyết, dù ông thừa nhận khó khăn trong việc dịch các khái niệm như “cái cười” và “sự lãng quên.” Lựa chọn nhan đề “Tập Sách Cái Cười & Sự Lãng Quên” thể hiện sự cân nhắc kỹ lưỡng để giữ đúng tinh thần của Kundera.
Hạn chế:
- Khó tiếp cận với độc giả phổ thông: Phong cách “tiểu thuyết tư duy” của Kundera, với việc đưa vào nhiều suy tưởng triết học và ít tập trung vào cốt truyện truyền thống, có thể khiến người đọc không quen cảm thấy khó hiểu hoặc “lý sự quá.”
- Thiếu chiều sâu về nhân vật: Kundera không miêu tả ngoại hình hay thế giới nội tâm của nhân vật một cách chi tiết, mà tập trung vào tính cách và số phận qua các tình huống. Điều này có thể làm giảm sự đồng cảm của độc giả với các nhân vật.
- Bối cảnh lịch sử xa lạ: Với độc giả không quen thuộc với lịch sử Tiệp Khắc và bối cảnh châu Âu thế kỷ 20, một số chi tiết về chính trị và văn hóa trong sách có thể khó nắm bắt.
Đánh giá nội dung: 8.8/10 – “Tập Sách Cái Cười & Sự Lãng Quên” là một tiểu thuyết hậu hiện đại xuất sắc, với cấu trúc sáng tạo, tư duy triết học sâu sắc, và cách tiếp cận độc đáo về bản ngã, ký ức, và lịch sử. Dù có thể khó tiếp cận với một số độc giả do phong cách viết và bối cảnh, tác phẩm vẫn là một hành trình đầy ý nghĩa cho những ai yêu thích văn học tư duy.
Ai Nên Đọc Cuốn Sách Này?
- Người yêu thích văn học hậu hiện đại: Muốn khám phá một tiểu thuyết với phong cách sáng tạo và tư duy triết học.
- Độc giả quan tâm đến hiện sinh: Thích thú với các chủ đề như bản ngã, ký ức, và sự lãng quên trong bối cảnh lịch sử.
- Fan của Milan Kundera: Những ai đã yêu thích “Đời Nhẹ Khôn Kham” và muốn tiếp tục khám phá thế giới văn chương của ông.
Về Tác Giả và Dịch Giả
- Milan Kundera: Sinh năm 1929 tại Brno, Tiệp Khắc, Kundera là một trong những nhà văn lớn của thế kỷ 20, nổi tiếng với các tác phẩm như “Đời Nhẹ Khôn Kham,” “Sự Bất Tử,” và “Chuyện Đùa.” Ông định cư tại Pháp từ năm 1975, mang quốc tịch Pháp, và được xem là một trong những nhà văn hàng đầu của văn học hậu hiện đại phương Tây.
- Trịnh Y Thư: Là một dịch giả và nhà văn người Việt, nổi tiếng với các bản dịch Milan Kundera như “Đời Nhẹ Khôn Kham” (giành Giải Sách Hay 2018). Bản dịch “Tập Sách Cái Cười & Sự Lãng Quên” thể hiện sự tâm huyết và am hiểu sâu sắc của ông về văn chương Kundera.
Tại Sao “Tập Sách Cái Cười & Sự Lãng Quên” Đáng Đọc?
- Cấu trúc độc đáo: Một tổ khúc văn học với bảy phần, vừa rời rạc vừa thống nhất, mang đến trải nghiệm đọc mới mẻ.
- Khám phá bản ngã và hiện sinh: Suy tư sâu sắc về ký ức, sự lãng quên, và bản chất con người trong bối cảnh lịch sử.
- Tính hài và bi-hài tinh tế: Một nụ cười cay đắng phản ánh sự phi lý và trống rỗng của đời sống dưới chế độ toàn trị.
FAQ (Câu Hỏi Thường Gặp)
- Sách có dễ đọc không?
Sách có thể hơi khó với độc giả không quen phong cách hậu hiện đại và tư duy triết học, nhưng rất đáng đọc nhờ sự sâu sắc và sáng tạo.
- Sách có lên án chính trị không?
Không, Kundera dùng lịch sử như tấm phông để khám phá hiện sinh, chứ không biến tiểu thuyết thành diễn ngôn chính trị.
- Làm thế nào để đọc “Tập Sách Cái Cười & Sự Lãng Quên”?
Bạn có thể tìm bản ebook trên các trang như Tiki, Fahasa, hoặc tải từ các nền tảng đọc sách hợp pháp.
Tìm Hiểu Thêm Về Các Tác Phẩm Tương Tự
- “Đời Nhẹ Khôn Kham” – Milan Kundera: Một tiểu thuyết kinh điển khác của Kundera, khám phá tình yêu và hiện sinh trong bối cảnh Praha.
- “Lâu Đài” – Franz Kafka: Một tác phẩm hậu hiện đại với tính bi-hài, có ảnh hưởng lớn đến Kundera.
“Tập Sách Cái Cười & Sự Lãng Quên” là một tiểu thuyết sâu sắc, sáng tạo, và đầy sức hút, đưa người đọc vào một hành trình khám phá bản ngã và hiện sinh qua lăng kính của cái cười và sự lãng quên. Đây là một tác phẩm không thể bỏ qua cho những ai yêu thích văn học tư duy!
Mời các bạn tải đọc sách “Tập Sách Cái Cười & Sự Lãng Quên” ebook của tác giả Milan Kundera & Trịnh Y Thư (dịch).
Mọi Người Cũng Tìm Kiếm
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
